Υπερψηφίστηκε πριν από λόγο στη Βουλή το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που αφορά στη διαχείριση των αποβλήτων, το οποίο περιέχει και διατάξεις σχετικά με τον αποχαρακτηρισμό των λατομικών περιοχών. Μετά και την εκ νέου αρίθμηση των άρθρων, αυτό που ενδιαφέρει το Δήμο Διονύσου, πλέον άρθρο 67 του νομοσχεδίου, παραμένει στο μεγαλύτερο τμήμα του όπως είχε πρωτοεισαχθεί, με μια επιπλέον προσθήκη στην τελευταία παράγραφο, που αφορά στην προθεσμία εκκίνησης της διαδικασίας αποχαρακτηρισμού των λατομικών περιοχών (σ.σ. η προσθήκη με έντονους χαρακτήρες):
Άρθρο 67
Αποχαρακτηρισμός λατομικών περιοχών – Αντικατάσταση παρ. 7 άρθρου 48 ν. 4512/2018
Η παρ. 7 του άρθρου 48 του ν. 4512/2018 ( Α’ 5), περί αποχαρακτηρισμού των λατομικών περιοχών, αντικαθίσταται ως εξής:
«7. α) Λατομικές περιοχές, που έχουν περιέλθει σε αδράνεια για περισσότερο από μια δεκαετία, αποχαρακτηρίζονται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, εφόσον τεκμηριωμένα δεν συντρέχουν λόγοι διατήρησής τους. Η απόφαση του Περιφερειάρχη, η οποία εκδίδεται κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας υπηρεσίας της οικείας Περιφέρειας και αιτιολογημένης γνώμης των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, αντίστοιχα, δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και κοινοποιείται άμεσα στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
β) Λατομικές περιοχές εξόρυξης λατομικών ορυκτών, εντός των οποίων έχουν λειτουργήσει λατομεία τα οποία έχουν περιέλθει σε δεκαετή τουλάχιστον αδράνεια, σύμφωνα με διαπιστωτική πράξη της αρμόδιας υπηρεσίας, που ενέκρινε την τελευταία σύμβαση μίσθωσης, αποχαρακτηρίζονται, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, αν:
βα) έχει εκδοθεί σχετικό προεδρικό διάταγμα ή άλλη προστατευτική διάταξη για τη συγκεκριμένη περιοχή, ή
ββ) έχει θεσμοθετηθεί Ρυθμιστικό Σχέδιο, ή Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο ή Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο ή βάσει γενικότερα του χωροταξικού σχεδιασμού, οι διατάξεις του οποίου είναι αντίθετες προς τη λειτουργία λατομείων στη συγκεκριμένη λατομική περιοχή.
Η ως άνω διαδικασία προηγείται σε κάθε περίπτωση, της κατάθεσης αιτημάτων αδειών έρευνας ή έγκρισης αυτών ή έγκρισης σύμβασης εκμετάλλευσης.».
Εντωμεταξύ, στην τοποθέτησή του στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου, ειδική μνεία για το παραπάνω άρθρο, αλλά και για την προστασία της Πεντέλης, έγινε από τον υφυπουργό ΠΕΝ Ν. Ταγαρά, που τόνισε την τήρηση της διαδικασίας που περιγράφεται “για να μη δίνεται η δυνατότητα δια μέσου αιτημάτων ερευνητικών εργασιών, στην ουσία να προχωρούν σε εξόρυξη λατομικών περιοχών”:
Θα ξεκινήσω από το άρθρο 67 και την προστασία του Πεντελικού. Ερχόμαστε να δώσουμε μια διέξοδο, λύση, σε ένα πρόβλημα που έχει παρατηρηθεί που με αφορμή αιτήματα για ερευνητικές εργασίες στο χώρο εξελίσσονταν αυτές οι ερευνητικές εργασίες στην ουσία σε εξόρυξη από λατομικές περιοχές. Με το άρθρο αυτό ερχόμαστε και παρεμβαίνουμε με κατ’ αρχήν απόφαση του Περιφερειάρχη και μετά από γνωμοδότηση της Αυτοδιοίκησης Α’ και Β΄ Βαθμού, εάν έχουν περάσει πάνω από 10 χρόνια με ανενεργή δραστηριότητα στη λατομική περιοχή, αποχαρακτηρίζεται ο χώρος αυτός. Ερχόμαστε επίσης για να δώσουμε διέξοδο στις περιπτώσεις όπου οι τελευταίες μισθώσεις σε λατομικές περιοχές έχουν ξεπεράσει μετά την τελευταία μίσθωση και με ανενεργή δραστηριότητα τα 10 χρόνια, με υπουργική απόφαση και λαμβάνοντας υπόψη Προεδρικά Διατάγματα ή προστατευτικές διατάξεις που απαγορεύουν τη λειτουργία τέτοιων χρήσεων ή με τα Ρυθμιστικά Σχέδια ή με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, όπου θίγονται θέματα προστασίας και απαγόρευσης χρήσης λειτουργίας λατομικών περιοχών, να υπάρχει δυνατότητα με υπουργική απόφαση πάλι να αποχαρακτηρίζεται. Αυτή η διάταξη έρχεται σε συνέχεια και επερώτησης που είχε απευθύνει ο κ. Χριστοδουλάκης και είχα την τιμή να απαντήσω, αποδεχόμενος το πρόβλημα που υπήρχε και είχε δημιουργήσει ανασφάλεια στην περιοχή και κατ’ επέκταση θέματα που αφορούν στην προστασία του Πεντελικού Όρους. Ερχόμαστε λοιπόν με αυτή τη διάταξη να δώσουμε διέξοδο σε μια εκκρεμότητα και σε κάθε περίπτωση αιτήματος για ερευνητικές εργασίες, πρώτα θα κρίνεται το θέμα του αποχαρακτηρισμού και μετά εφόσον συντρέχουν προϋποθέσεις θα εξελίσσεται. Όλα θα κρίνονται στα πλαίσια αυτών που είπα πριν για να μη δίνεται η δυνατότητα δια μέσου αιτημάτων ερευνητικών εργασιών, στην ουσία να προχωρούν σε εξόρυξη λατομικών περιοχών.
Μετά και από την αναφορά του υφυπουργού σε ΡΣΑ και ΤΠΣ, αξίζει να σημειωθούν εδώ τι προβλέπει σήμερα το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας και τι προτείνει το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, που εκπονείται για το Δήμο Διονύσου.
Τι λέει το ΡΣΑ, ειδικά για την Πεντέλη:
II. Το ΡΣΑ (Ν.4277/2014) προβλέπει την αποκατάσταση των λατομικών περιοχών της Αττικής και τη δημιουργία Περιφερειακού και Μητροπολιτικού Πάρκου στην Πεντέλη. Συγκεκριμένα: Το έτος 2014, όταν πλέον ο αιτούμενος χώρος – Ζώνη Ε4- από «λειτουργούν λατομείο» είχε καταστεί «ανενεργό», εκδόθηκε ο Ν. 4277/2014 «Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας» (ΡΣΑ, -ΦΕΚ 156/Α/2014), συνυπογραφόμενος από τον Υπουργό Πολιτισμού μεταξύ 18 Υπουργών, σύμφωνα με τον οποίο:
α) μέρος του Στρατηγικού Προγράμματος Προστασίας και Διαχείρισης του Αττικού Τοπίου «…είναι η ανάκτηση και διαχείριση ανενεργών λατομείων και πρώην ΧΑΔΑ, με την αποκατάσταση του τοπίου και την απορρύπανση του περιβάλλοντος, με στόχο την απόδοσή τους ως χώρων αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού.» (αρ.22, παρ.1 και 4).
β) «Ολοκληρώνεται το πρόγραμμα ανάκτησης και διαχείρισης ανενεργών λατομείων και πρώην Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ), με στόχο την αξιοποίησή τους με όρους βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης.» (άρ. 18, παρ.1γ),
γ) ο Ορεινός όγκος Πεντέλης «…χαρακτηρίζεται ως Περιφερειακό Πάρκο … για τη διασφάλιση της απόλυτης προστασίας των φυσικών οικοσυστημάτων, και διαμορφώνεται σε έναν υπερτοπικό πόλο αναψυχής και πολιτισμού, με την ανάδειξη των αρχαίων λατομείων, την αποκατάσταση και ανάδειξη του τοπίου, την προστασία των αρχαιολογικών χώρων.» (παράρτημα VII, άρθρο 18, παρ.2),
δ) προσδιορίζεται το «Μητροπολιτικό Πάρκο Αρχαίων Λατομείων Πεντέλης: Πόλος πολιτισμού, αναψυχής, στη ζώνη προστασίας του Πεντελικού Όρους.» (παράρτημα VII, άρθρο 18, παρ.4, ΙΙ),
ε) προωθείται ο «Τουρισμός φύσης – ήπιος ορεινός τουρισμός» με τη δημιουργία διαδρομών, δραστηριοτήτων και δικτύου μονοπατιών στους ορεινούς όγκους της Αττικής και «σε ενδιαφέρουσες περιβαλλοντικά ή αρχαιολογικά περιοχές, όπως τα αρχαία λατομεία Πεντέλης» (παράρτημα XIII, άρθρο 28, παρ.2).
Και οι προτάσεις της μελέτης για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3: ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΠΕΠ) ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ (ΠΕΚ).
Δεν προτείνεται καμία τροποποίηση των Περιοχών Προστασίας της Πεντέλης, της Πάρνηθας, του Κηφισού Ποταμού, των Σημείων Υδροληψίας και των Δασών και Δασικών Περιοχών, των κυρωμένων δασικών χαρτών, πλην της κατάργησης των λατομικών ζωνών Ε, στο Δ/γμα Προστασίας της Πεντέλης (ΦΕΚ 755Δ’/1988 και 253Δ’/1989). Η ενεργός λατομική ζώνη στη Ζώνη Ε1 (Διονυσοβούνι) συνεχίζει να λειτουργεί για όσο χρόνο ισχύει η άδεια λειτουργίας της, ή τυχόν νόμιμη παράτασή της.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3: ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΠΕΠ) ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ (ΠΕΚ).
– Δεν προτείνονται τροποποιήσεις των Περιοχών Προστασίας της Πεντέλης, της Πάρνηθας, του Κηφισού Ποταμού, των Σημείων Υδροληψίας και των Δασών και Δασικών Περιοχών, των κυρωμένων δασικών χαρτών, γιατί τα συστήματα αυτά είναι κρίσιμα για την περιοχή και γενικότερα για το κλίμα της Αττικής, πλην της κατάργησης των λατομικών ζωνών Ε, στο Δ/γμα Προστασίας της Πεντέλης (ΦΕΚ 755Δ’/1988 και 253Δ’/1989), που θα συμβάλει στη βιωσιμότητα της Πεντέλης και την αειφορία των φυσικών πόρων της. Το λειτουργούν λατομείο στη Ζώνη Ε1 (Διονυσοβούνι) εντός της κηρυγμένης Αρχαιολογικής Περιοχής του Διονύσου και σε απόσταση 118 μ. από τον οικισμό της Ραπεντώσας θα παύσει να λειτουργεί όταν λήξει η άδεια λειτουργίας του ή τυχόν νόμιμη παράτασής της.
– Στο Παράρτημα Ι του παρόντος Κεφ. Α10-v2 περιλαμβάνεται η Έκθεση Φέρουσας Ικανότητας (Εκ.Ε.Φι), που εκπονήθηκε σχετικά με τις λατομικές ζώνες και προβλέπεται ο αποχαρακτηρισμός όλων των Ζωνών Ε του Πεντελικού όρους που βρίσκονται εντός δ.ο. Δήμου Διονύσου, καθώς και η αποκατάσταση αυτών. Το λειτουργούν λατομείο θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται για όσο χρόνο διαθέτει άδεια λειτουργίας.
– Μετά των αποχαρακτηρισμό των λατομικών ζωνών προτείνεται η μετατροπή τους σε χώρο αναψυχής, πολιτιστικών εκδηλώσεων και αθλητισμού, όπως ορίζεται στο άρθρο 22 του ΡΣΑ, ήτοι Ζώνη Ζ.
Βάσει όσον προαναφέρθηκαν, προτείνεται η αποκατάσταση τόσο των ανενεργών λατομικών περιοχών, όσο και η αποκατάσταση του εν ενεργεία λατομείου, όταν παύσει να λειτουργεί, προς όφελος του οικοσυστήματος και διατήρησης του τοπίου και μείωσης του ρίσκου διατάραξης της υγείας των κατοίκων, όταν αυτό πάψει τη λειτουργία του. Στο σενάριο προτείνεται ο αποχαρακτηρισμός των Λατομικών Ζωνών του Χωρικού Συστήματος και η αποκατάσταση αυτών. Ο τρόπος αποκατάστασης του τοπίου – όπως αυτός ορίζεται από το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – θα διεκπεραιωθεί σε μελλοντική σχετική μελέτη.
(σ.σ. Αποσπάσματα από τη μελέτη για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Διονύσου)
