Την αντίθεσή της στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ περί εκσυγχρονισμού του πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, εξέφρασε ομόθυμα η διαπαραταξιακή επιτροπή στο Δήμο Διονύσου, σε συνάντησή της την περασμένη Τρίτη 25 Φεβρουαρίου. Στη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε κατόπιν πρόσκλησης της Δημάρχου Κ. Μαϊχόσογλου, αμέσως μετά από τη συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής, συμμετείχαν πλην της ίδιας και της Αγγ. Πέππα από την πλειοψηφία, οι Γ. Καλαφατέλης, Στ. Κριεμάδης και Γ. Φωτάκης από τη μείζονα μειοψηφία, ο Κ. Κουριδάκης από τον Εύπολι, και οι Ν. Καρυστινός και Δ. Ιατρού από το Νέο Διόνυσο, (σ.σ. δεν προσήλθε ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Τ. Παντελόγλου), καθώς και ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Κ. Βαφειάδης.
Το νομοσχέδιο, υπενθυμίζεται, επανεισάγεται στη Βουλή, αφού στην πρώτη του εκδοχή είχε αποσυρθεί, το Δεκέμβριο, μετά από τις αντιδράσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μια που τότε προέβλεπε την υποχρεωτική συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευση. Επιπλέον, φορέας του είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που υπεισέρχεται έτσι στη διοικητική διαχείριση των Δήμων θίγοντας τη διοικητική τους αυτοτέλεια, με αποτέλεσμα να ανακύπτουν και ζητήματα συνταγματικότητας.
Οι παράμετροι και οι προβληματισμοί για τη συζήτηση, όπως τις έθεσε η κ. Μαϊχόσογλου, αφορούσαν:
>Στις επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων που έχουν γίνει διαχρονικά στις υποδομές της ύδρευσης και της αποχέτευσης και από τις προκαλλικρατικές Κοινότητες και από τον καλλικρατικό Δήμο. Αυτές- το δίκτυο των 500 περίπου χιλιομέτρων, ο εξοπλισμός, ακόμη και τα ακίνητα όπου βρίσκονται τα αντλιοστάσια και οι δεξαμενές- αποτελούν περιουσιακά στοιχεία του Δήμου, για τα οποία μάλιστα η Διοίκηση έχει ζητήσει ακριβή αποτίμηση από εξειδικευμένο μελετητή.
>Στην ιδιαιτερότητα του Δήμου Διονύσου ως πράσινου, που σημαίνει την αυξημένη κατανάλωση σε νερό. Εφόσον υπαχθούμε στο τιμολόγιο της ΕΥΔΑΠ, όπως ισχύει για τους περισσότερους Δήμους της Αττικής, τότε θα πληρώνουμε το κυβικό πέντε φορές περισσότερο, “ληστρικά παραπάνω” τόνισε η κ. Πέππα, όπως ακριβώς θα συμβαίνει και το τιμολόγιο της αποχέτευσης. Και έτσι ανατρέπεται η κοινωνική πολιτική που εδώ και χρόνια εφαρμόζει ο Δήμος, συμπλήρωσε ο κ. Καλαφατέλης.
>Στα προγράμματα περαιτέρω επενδύσεων στην ύδρευση που ήδη είναι σε εξέλιξη από την απελθούσα Δημοτική Αρχή. “Αν ξέραμε πως θα μας τα έπαιρναν εκ των υστέρων υποχρεωτικά, τότε οι χρηματοδοτήσεις θα κατευθύνονταν ενδεχομένως σε άλλη κατεύθυνση”, επεσήμανε η Δήμαρχος.
>Στο έσοδο από τους λογαριασμούς ύδρευσης, που αποτελεί και το βασικότερο έσοδο του Δήμου, με την προοπτική βέβαια του εξομάλυνσης στην είσπραξή του, μετά από το αλαλούμ των τελευταίων δυο ετών. Όπως μάλιστα υπενθύμισε η κ. Πέππα, το 2010 με την καλλικρατική ένωση, το ενιαίο πλέον ταμείο του Δήμου ενισχύθηκε από όσες προκαλλικρατικές Κοινότητες είχαν χρηματικό απόθεμα από το νερό- Ροδόπολη, Σταμάτα, Δροσιά και Διόνυσος.
>Και, τέλος, στην απόσπαση του προσωπικού τής εν λόγω υπηρεσίας, αφήνοντας το Δήμο όχι μόνο περισσότερο υποστελεχωμένο, αλλά και με την υποχρέωση καθαρισμού των φρεατίων και επισκευής βλαβών, όπως συμπλήρωσαν η κ. Ιατρού και ο κ. Καρυστινός.
Την αρνητική θέση και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) ως προς το νομοσχέδιο, μετέφερε στη συνάντηση ο επικεφαλής της μείζονος και τέως Δήμαρχος, ο οποίος συμμετέχει στην Επιτροπή Διαχείρισης Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας της ΚΕΔΕ. Σύμφωνα με τον κ. Καλαφατέλη το νομοσχέδιο ευνοεί την ΕΥΔΑΠ, άγνωστο με ποιο σκεπτικό, χωρίς όμως να επιλύονται τα βασικά προβλήματα στην ύδρευση. Ο τέως Δήμαρχος επέμεινε ιδιαιτέρως στην εισπραξιμότητα στους λογαριασμούς της ύδρευσης του Δήμου, υπό κανονικές βέβαια συνθήκες, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 88-92%, πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά και στα 14 εκατομμύρια ευρώ που αφιερώθηκαν σε επενδύσεις στον τομέα της ύδρευσης και που θα μειώσουν το ενεργειακό αποτύπωμα του Δήμου. Εκφράζοντας, τέλος, και τη θέση της παράταξης, ο κ. Καλαφατέλης τάχθηκε αρνητικά στην υποχρεωτική συγχώνευση των δημοτικών υπηρεσιών με την ΕΥΔΑΠ, μια που “με τον κατάλληλο σχεδιασμό και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του κόσμου, η δημοτική υπηρεσία ύδρευσης μπορεί να φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα”. Συμπληρώνοντας τα παραπάνω ο κ. Φωτάκης ανέδειξε την κατάργηση της διοικητικής αυτοτέλειας των Δήμων, αλλά και τις εκβιαστικές εν πολλοίς πρακτικές που προωθεί το νομοσχέδιο, ώστε με σειρά κινήτρων και αντικινήτρων να οδηγήσει τους Δήμους σε εξαναγκαστική συγχώνευση με την ΕΥΔΑΠ, εμπορευματοποιώντας τελικά ένα κοινωνικό αγαθό. Τέλος, για μακρόχρονη προσπάθεια ελέγχου του νερού, μίλησε ο κ. Κριεμάδης, που μπορεί να αποκρουστεί μόνο στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ακόμη μια παράμετρο προσέθεσε στη συζήτηση ο κ. Κουριδάκης, υπενθυμίζοντας πως ο Δήμος Διονύσου, που στα όριά του έχει τέσσερα Διατάγματα Προστασίας, πληρώνει ακριβό τίμημα για να είναι «πράσινος» Δήμος: Τα Διατάγματα αυτά, που διασφαλίζουν το περιβάλλον, την ίδια στιγμή εμποδίζουν την ανάπτυξη του Δήμου. Για παράδειγμα η Ζώνη Προστασίας του Κηφισού δεν συνδέεται μόνο με την περιβαλλοντική δέσμευση, αλλά και με τα έργα παροχέτευσης των ομβρίων στο Λεκανοπέδιο μέχρι τη θάλασσα, και το ίδιο συμβαίνει με τα έργα προς τη Λίμνη Μαραθώνα από την άλλη πλευρά, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Στην έλλειψη οικονομοτεχνικών μελετών, που να δείχνουν τη σχέση κόστους- οφέλους, ειδικά στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και τις οικονομίες κλίμακας, στάθηκε ο κ. Καρυστινός. Ο ίδιος προσέθεσε πως το νερό είναι δημόσιο αγαθό και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται, ενώ επέμεινε ιδιαιτέρως στην ανάγκη να ενημερωθούν πλήρως οι πολίτες για τις επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης συγχώνευσης με την ΕΥΔΑΠ.
Οι παραπάνω θέσεις θα αποτυπωθούν στην παρέμβαση του Δήμου, ώστε να αναρτηθούν στη διαβούλευση του νομοσχεδίου, η οποία- σημειωτέον- κλείνει αύριο Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου στις 9 το πρωί.
Παρά τη σύμφωνη γνώμη όλων, πάντως, η συνάντηση δεν έληξε ομαλά: Η κ. Ιατρού θεώρησε πως παραγκωνίσθηκε και φιμώθηκε, παρά το γεγονός πως είχε ασχοληθεί επισταμένως με το θέμα, και αποχώρησε οργισμένη.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πως το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο συζητήθηκε εκτενώς χθες Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ, που ομόφωνα υιοθέτησε τις παρατηρήσεις της Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας. Ειδικότερα επισημαίνει τα εξής:
• Το ΥΠΕΝ επιμένει να παρεμβαίνει στην αλλαγή του διοικητικού συστήματος των Δήμων για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης, που αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο του ΥΠΕΣ.
• Από τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου επιχειρείται μια οριζόντια νομοθετική επιβολή για την «οικειοθελή» συγχώνευση των ΔΕΥΑ με το απλουστευμένο επιχείρημα της ανάγκης επίτευξης «οικονομιών κλίμακας».
• Εισάγονται διατάξεις για την επιδότηση του υφιστάμενου χρέους των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους, παρουσιαζόμενες ως «κίνητρο», όταν επί της ουσίας διατυπώνονται με τρόπο που αποσκοπεί στο να επιτευχθεί ένας «εξαναγκασμός» και μόνο των ΔΕΥΑ. Πιο συγκεκριμένα, το Σχέδιο Νόμου επιδοτεί το υφιστάμενο χρέος των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους με τρόπο άδικο, αφού επιδοτεί κατά 70% της συνολικής οφειλής μόνο όσων Δ.Ε.Υ.Α. συγχωνεύονται ή επεκτείνουν την περιοχή αρμοδιότητάς τους σε Δήμο, παραπέμποντας στο άρθρο 47 του Ν. 5167/2024 (σύμφωνα με το οποίο επιδοτείται κατά 30% η συνολική οφειλή των ΔΕΥΑ που δεν συγχωνεύονται και μάλιστα με αυστηρές προϋποθέσεις, δηλαδή αν στις 15/1/2026 έχουν διαχειριστική επάρκεια, προϋποθέσεις που δεν ισχύουν για τις ΔΕΥΑ που θα συγχωνευθούν).
• Διέπεται από ένα τιμωρητικό χαρακτήρα, είτε στερώντας από όσες ΔΕΥΑ δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ρεύματος την ένταξή τους σε Προγράμματα και Χρηματοδοτήσεις, είτε επισύροντας ποινές (βλ. απολύσεις) των Γενικών Διευθυντών των ΔΕΥΑ στις περιπτώσεις μη εξόφλησης τριών συνεχόμενων λογαριασμών ρεύματος.
• Δεν επιλύονται τα ουσιαστικά προβλήματα των ΔΕΥΑ, που είναι η σοβαρή υποστελέχωσή τους, η διαχείριση του ενεργειακού κόστους τους και η ενεργειακή αυτάρκειά τους με τον πολυπόθητο «χώρο», που ζητάμε εδώ και χρόνια, στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.
• Δίνει αποκλειστική προτεραιότητα στο αστικό νερό που αποτελεί το 12% της συνολικής κατανάλωσης του νερού στη Χώρα μας και αγνοεί παντελώς το αρδευτικό νερό, η χρήση του οποίου (περίπου 85%) δημιουργεί κατά κύριο λόγο την εξάντληση του συγκεκριμένου πολύτιμου φυσικού πόρου. Στην ίδια λογική δεν προκύπτει καμία ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας που, ως γνωστόν, οξύνεται λόγω της κλιματικής κρίσης. Το δε συγκεκριμένο πρόβλημα αντιμετωπίζεται στο Σχέδιο Νόμου με την ανάθεση έργων δημόσιου χαρακτήρα αποκλειστικά στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ και την ΕΥΑΘ ΑΕ, αποκλείοντας τις ΔΕΥΑ.
• Για την εφαρμογή των διατάξεων του Σχεδίου Νόμου προβλέπεται η έκδοση ενός μεγάλου αριθμού ρυθμιστικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, για θέματα που θα μπορούσαν να ρυθμισθούν με ευελιξία ή έχουν ήδη ρυθμισθεί. Γεγονός που δημιουργεί σοβαρές σκέψεις και υπόνοιες ότι δεν προηγήθηκε της νομοθέτησης επαρκής μελέτη και έρευνα.
