Την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΤΙΑΣ θα συνεδριάσει για να εγκρίνει τον ισολογισμό για το 2018, ολοκληρώνοντας έτσι, προς το παρόν, τουλάχιστον, τον κύκλο προβληματισμών που έχει ξεκινήσει από την ημέρα της πρώτης συνεδρίασης του Νομικού Προσώπου με τη νέα Διοίκηση. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα προσέλθει την Τρίτη, με νωπά ακόμη τα ερωτήματα που τέθηκαν στην πρόσφατη έκατακτη συνεδρίαση, την περασμένη Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου, και που σχετίζονταν με τη σύμβαση που η ΕΣΤΙΑ συνήψε κατόπιν απευθείας ανάθεσης με τον ορκωτό λογιστή για τον έλεγχο του ισολογισμού.
Υπενθυμίζεται πως αυτή η σύμβαση είχε ήδη δημιουργήσει απορίες σε πολλά μέλη της ΕΣΤΙΑΣ, όπως οι Χ. Χατζηκωνσταντίνου και Μ. Τσιλιγκίρης, κυρίως για την επιλογή της απευθείας ανάθεσης στον ίδιο ορκωτό, ο οποίος συνεργάζεται με το Νομικό Πρόσωπο από συστάσεώς του, εδώ και 9 χρόνια, αλλά και με το Δήμο Αγ. Στεφάνου κατ’ αρχάς και τον καλλικρατικό Δήμο Διονύσου εν συνεχεία, ιδιιτέρως εφόσον η νέα Δημοτική Αρχή έχει ταχθεί υπέρ της πλήρους διαφάνειας. Αυτή η πολυετής συνεργασία ήταν που οδήγησε και τον Χ. Παναστασάτο από τη Λαϊκή Συσπείρωση να μιλήσει για τη δημιουργία κατεστημένων, σε ακόμη μια συνεδρίαση της ΕΣΤΙΑΣ πριν από δυο εβδομάδες.
Πιο συγκεκριμένα, αιτία για την έκτακτη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης, ήταν έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Δήμου Στ. Μιχιώτη που, έχοντας την αρμοδιότητα της εποπτείας των Νομικών Προσώπων, έθετε προβληματισμούς: Σύμφωνα με την προσφορά του ορκωτού αλλά και με τη σύμβαση που υπεγράφη, ο έλεγχος θα ήταν σε δειγματοληπτική βάση, με αποτέλεσμα “τον αναπόφευκτο κίνδυνο να μην αποκαλυφθούν ουσιώδη λάθη, συμπεριλαμβανομένης της απάτης”, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Στο έγγραφό του ο κ. Μιχιώτης υπογράμμιζε πως είναι αναγκαίο η νέα Δημοτική Αρχή, και κατά συνέπεια και η νέα Διοίκηση της ΕΣΤΙΑΣ, να γνωρίζει ακριβώς τι περιλαμβάνει με τη διενέργεια όχι δειγματοληπτικού αλλά πλήρη ελέγχου.
Πρότεινε, τέλος, να ακυρωθεί η εν λόγω σύμβαση και “να αντικατασταθεί με άλλη που θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις ενός ενδελεχούς ελέγχου”, που θα δείχνει αν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες και που θα διασφαλίζει όλες τις πλευρές. Παραδέχτηκε εντούτοις πως η πρότασή του δεν λάμβανε υπόψη την ολοκλήρωση του ελέγχου, για την οποία ενημερώθηκε την ίδια ημέρα.
Τα παραπάνω υποστήριξε και με την παρουσία του στη συνεδρίαση, ενώ στάθηκε ιδιαιτέρως στο χρόνο που απαιτείται για τον έλεγχο: Πώς είναι δυνατόν να απαιτείται ο ίδιος χρόνος, 4 εβδομάδες, για τον έλεγχο κύκλου εργασιών της ΕΣΤΙΑΣ δυο εκατομυρίων ευρώ, αλλά και ενός Νομικού Προσώπου όπως μια Σχολική Επιτροπή, με υποπολλαπλάσιο κύκλο; Παραδέχτηκε πάντως πως η πρότασή του για ακύρωση της σύμβασης δεν λάμβανε υπόψη την ολοκλήρωση του ελέγχου, για την οποία ενημερώθηκε την ίδια ημέρα, ενώ επέμεινε ειδικά στην ευθύνη των μελών του Νομικού Προσώπου: “Το ερώτημα είναι αν εσείς ως εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας γνωρίζατε το περιεχόμενο της σύμβασης και αν αποδέχεστε τον κίνδυνο να μείνουν ανεξιχνίαστα λάθη, παραλείψεις κ.λπ., ειδικά τη στιγμή που έχει αλλάξει η Διοίκηση της ΕΣΤΙΑΣ”, τόνισε ο Γενικός Γραμματέας.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως το εν λόγω έγγραφο, αν και είχε αποσταλεί στον Πρόεδρο μέρες νωρίτερα, παρουσιάστηκε επιτόπου στην έκτακτη συνεδρίαση, με αποτέλεσμα η πλειονότητα των μελών της ΕΣΤΙΑΣ να μην έχουν εγκαίρως ενημερωθεί και κατατοπιστεί για το περιεχόμενό του, κάτι που οδήγησε σε μακρά συζήτηση.
Με τους παραπάνω προβληματισμούς και τις επισημάνσεις του Γενικού Γραμματέα, συντάχθηκαν οι Γ. Κριεμάδη και η κ. Χατζηκωνσταντίνου, που εξαρχής είχε εκφράσει επιφυλάξεις και διαφωνίες για την απευθείας ανάθεση στον ορκωτό. Η κ. Χατζηκωνσταντίνου, μάλιστα, έφερε στο τραπέζι και νέο στοιχείο: Η σύμβαση με τον ορκωτό, για το περιεχόμενο της οποίας ουδέποτε ενημερώθηκαν τα μέλη, προβλέπει μεν την πιθανότητα καταγγελίας, αλλά βάσει νόμου που έχει καταργηθεί από το 2017! Η ίδια επέμεινε στην αρτιότητα του ελέγχου, ρωτώντας αν έχει συμπεριληφθεί απογραφή της αποθήκης του Νομικού Προσώπου, καθώς και αν η ολοκλήρωση του ελέγχου σημαίνει πως έχουν ζητηθεί και παραληφθεί από τον ορκωτό τα extraits της Τράπεζας Πειραιώς, όπου τηρούνται οι λογαριασμοί της ΕΣΤΙΑΣ.
Διαφορετική άποψη είχαν, εντούτοις, κυρίως ο νυν Πρόεδρος Ν. Κοκκαλάς, ο προκάτοχός του Θ. Στάικος και η Ρ. Πανουργιά, λογίστρια η ίδια, από τους ΜΑΖΙ για τον Διόνυσο. Οι παραπάνω υποστήριζαν πως- με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα αλλά και την υποχρέωση που απορρέει από τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων- οι έλεγχοι στα λογιστικά στοιχεία των Νομικών Προσώπων είναι μεν πλήρεις, αλλά βασίζονται στη μέθοδο της δειγματοληψίας. Ενδελεχείς έλεγχοι πραγματοποιούνται μόνο εφόσον υπάρξει υπόνοια για λάθος, παράλειψη κ.λπ.. Ειδικά ο κ. Στάικος υπογράμμισε πως αν αποφασιζόταν πλήρης έλεγχος, και μάλιστα χωρίς κάποια συγκεκριμένη υπόνοια, τότε η πολύ μεγαλύτερη αμοιβή του ορκωτού θα αποτελούσε διασπάθιση δημοσίου χρήματος. Προσέθεσε μάλιστα πως ο ορκωτός- βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας που ισχύει για τους Δήμους και τα Νομικά τους Πρόσωπα- εφαρμόζει διεθνή λογιστικά πρότυπα, περιγράφει αν ο Δήμος ακολούθησε τις ορθές διαδικασίες, ελέγχεται ο ίδιος από το Δημόσιο, μια που υποβάλλει την έκθεση ελέγχου του στο Δημοτικό Συμβούλιο και το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας και το πλήρες πόρισμά του υποβάλλεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ συνοπτική κατάσταση δημοσιεύεται μετά από την έγκριση των στοιχείων και σε τοπική εφημερίδα. “Ακόμη και για τις Σχολικές Επιτροπές που υπήρχαν καταγγελίες για κακοδιαχείριση, δειγματοληπτικός έλεγχος έγινε (σ.σ. από τον ίδιο ορκωτό, που ανέλαβε τον ισολογισμό της ΕΣΤΙΑΣ). Αν αποφασισθεί λοιπόν γενικός έλεγχος για την ΕΣΤΙΑ, τότε θα πρέπει να γίνει παντού, και βέβαια και στο Δήμο που διαχειρίζεται πολλά εκατομμύρια”, τόνισε ο κ. Στάικος. Ο τελευταίος επιπλέον άφησε ρητά να εννοηθεί πως υπήρξαν διαφωνίες- χωρίς όμως να κατονομάσει από ποιον- για την επιλογή του συγκεκριμένου ορκωτού, λόγω της εμπλοκής του με τις Σχολικές Επιτροπές.
Ο κ. Κοκκαλάς ενημέρωσε εν συνεχεία το Σώμα πως ο έλεγχος από τον ορκωτό είχε ήδη ολοκληρωθεί, συνεπώς θέμα ακύρωσης ή καταγγελίας της σύμβασης για ουσιώδη λόγο δεν θα μπορούσε να ανακινηθεί χωρίς επιπτώσεις για το Νομικό Πρόσωπο.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί εδώ πως- κατά δήλωση του νυν Προέδρου σε ερώτηση του δημοτικού συμβούλου και Αντιπροέδρου του Νομικού Προσώπου Μ. Τσιλιγκίρη– πλήρης, ενδελεχής, έλεγχος στην ΕΣΤΙΑ δεν έχει πραγματοποιηθεί ποτέ. Ο ίδιος προσέθεσε, επιπλέον, πως “ποτέ από την ίδρυσή της η ΕΣΤΙΑ, που είναι το διαμάντι του Δήμου, δεν έχει δώσει το παραμικρό δικαίωμα για σχόλια. Εμείς δεν είμαστε Σχολικές Επιτροπές. Έχουμε Ταμειακή Υπηρεσία, και λόγω υψηλού προϋπολογισμού είμαστε αναγκασμένοι να ελεγχόμαστε από ορκωτούς”.
Όχι για διασπάθιση, αλλά για προστασία του δημοσίου χρήματος, θα έπρεπε να γίνεται λόγος, αν ο έλεγχος- που πρωτευόντως έχει ρόλο ανιχνευτικό και όχι τιμωρητικό- ήταν πλήρης και εξονυχιστικός, αντέτεινε ο κ. Μιχιώτης, υπογραμμίζοντας πως τέτοιου είδους έλεγχοι εντοπίζουν κυρίως δυσλειτουργίες, εσφαλμένες ή ελλιπείς διαδικασίες και προβληματικές διοικητικές πρακτικές, ώστε να αναθεωρηθούν. Ουσιαστικά, είπε ο Γενικός Γραμματέας, ο έλεγχος από ορκωτό λογιστή, υποκαθιστά το σύστημα ποιότητας που δεν εφαρμόζεται, ακόμη, στην ΕΣΤΙΑ και στις Σχολικές Επιτροπές, αλλά “τρέχει” στο Δήμο, όπου μάλιστα σήμερα αναθεωρείται. “Εν πάση περιπτώσει, η λογική του “έτσι το κάναμε πάντα” δεν είναι αποδεκτή, τη στιγμή που εσείς έχετε την ευθύνη να αποφασίσετε αν θα συμβάλετε στην κατεύθυνση διαφανούς και σωστής λειτουργίας του Νομικού Προσώπου”, τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μιχιώτης.
Οι παραπάνω τοποθετήσεις δημιούργησαν σύγχυση αναφορικά με την τελική απόφαση που η ΕΣΤΙΑ καλείτο να πάρει, και η οποία ήταν καθαρά πολιτική, όπως τόνισε η κ. Πανουργιά. Στο νέο κύκλο τοποθετήσεων που ακολούθησε, τα μέλη κλήθηκαν να δικαιολογήσουν την ψήφο τους αναφορικά με πιθανή καταγγελία της σύμβασης, άρα και πληρωμή του ορκωτού, καθώς και με την πρόθεσή τους να ζητήσουν σε επόμενο στάδιο γενικό έλεγχο στα οικονομικά στοιχεία της ΕΣΤΙΑΣ, με τον Πρόεδρο να προσθέτει πως σ’αυτή την περίπτωση θα ζητήσει γενικό έλεγχο από συστάσεως Νομικού προσώπου. Καταλυτικό ρόλο στην απόφαση έπαιξε η διαβεβαίωση της Διευθύντριας του Νομικού Προσώπου Στ. Καμακάρη, που τόνισε πως λόγος ακύρωσης της παρούσας σύμβασης με τον ορκωτό δεν υπάρχει, μια που έχουν τηρηθεί όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες στον έλεγχο και το έργο έχει ολοκληρωθεί, ενώ κατηγορηματικά τάχθηκε με την άποψη να γίνει γενικός έλεγχος, μόνο εφόσον διαπιστωθούν λάθη ή παραλείψεις στο πόρισμα του ορκωτού.
Η μη καταγγελία της σύμβασης ψηφίστηκε, τελικά, κατά πλειοψηφία με αρνητικές ψήφους από τις Χ. Χατζηκωνσταντίνου και Γ. Κριεμάδη, που ζήτησαν και πλήρη έλεγχο από ανεξάρτητο λογιστή, ενώ αναβολή στη συζήτηση του θέματος λόγω ελλιπούς ενημέρωσης ζήτησε η κ. Πανουργιά, η οποία δήλωσε πως αν η συζήτηση προχωρήσει σε ψηφοφορία, θα έδινε λευκή ψήφο. Ο Αντιπρόεδρος, τέλος, υπερψήφισε βασιζόμενος στη διαβεβαίωση της κ. Καμακάρη ότι ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί.
Δικαιολογώντας πάντως τη θέση του ο απελθών Πρόεδρος (σ.σ. ο οποίος μάλιστα φάνηκε να παρεμβαίνει στην ψήφο της δημοτικής συμβούλου των Ανοιχτών Οριζόντων Μ. Στυλιανού) εξέφρασε τη βαθύτατη ανησυχία του για το μέλλον του Νομικού Προσώπου, που το προδιέγραψε δυσοίωνο, αν συνεχιστεί αυτή η λογική της αμφισβήτησης των πάντων, ενώ προειδοποίησε τα μέλη πως με την κατάργηση του ελέγχου του Επιτρόπου, το βάρος της ευθύνης πέφτει κατ’ αρχάς στη Διευθύντρια, η οποία επιπλέον δεν διαθέτει επαρκές προσωπικό, και δευτερευόντως στον Πρόεδρο.
