Η ιστορία της Συμβουλευτικής & Ψυχολογικής Υπηρεσίας του Δήμου Διονύσου, της Συμβουλευτικής, όπως είναι πια γνωστή, πάει 12 χρόνια πίσω – πριν από την καλλικρατική ένωση-στο Δήμο Αγ. Στεφάνου, όταν Δήμαρχος ήταν ο Π. Βορριάς με Αντιδήμαρχο τον Π. Μπιτάκο. Συνομιλητής τους στην – πρωτοποριακή και για την εποχή και για την περιοχή – πρωτοβουλία για το στήσιμο μιας τέτοιας Υπηρεσίας, ήταν ο Λ. Λάσδας, σχολικός ψυχολόγος και συστημικός ψυχοθεραπευτής, ο οποίος 12 χρόνια παραμένει, μαζί με τους εθελοντές που τον πλαισιώνουν τα τελευταία χρόνια, η ψυχή της.
Κύριο μέλημα τότε, πριν 12 χρόνια, θυμάται ο κ. Λάσδας, ήταν να δημιουργηθεί μια Υπηρεσία εστιασμένη στην κοινότητα: “Δηλαδή να μπορεί να έρθει ο οποιοσδήποτε δημότης και να έχει γρήγορη και άμεση πρόσβαση σε υποστήριξη, αλλά και να μοιραστεί μαζί μας ό, τι θέλει- μια απορία, ένα προβληματισμό, μια σκέψη, για τα παιδιά του και ό,τι έχει σχέση με την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξή τους, για τον εαυτό του, για τον γάμο του, οτιδήποτε τέλος πάντων που εμπίπτει στο αντικείμενο της ψυχολογίας. Καταλαβαίνετε πως αυτό, για την εποχή που μιλάμε, ήταν ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για μια μικρή κοινωνία και για τα στενά όρια του τότε Δήμου, πήγε όμως καλά. Από την πρώτη στιγμή μάς αγάπησαν οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία, με τα οποία – Διευθυντές και Σχολικούς Συμβούλους – είχαμε άριστη συνεργασία και τα οποία μας βοήθησαν να περάσουμε το μήνυμα στο γενικό πληθυσμό”.
Όταν ξεκίνησε η Συμβουλευτική στον Δήμο Αγ. Στεφάνου, ο κ. Λάσδας ήταν ο μοναδικός επιστήμονας που την υποστήριζε λειτουργικά. Στην πρώτη θητεία του καλλικρατικού Δήμου Διονύσου, επί Διοίκησης Καλαφατέλη με αρμόδιο Αντιδήμαρχο τον Σπ. Σπηλιώτη, αποφασίστηκε στην ομπρέλα της Υπηρεσίας να λειτουργήσει και τμήμα εθελοντών, που σήμερα φτάνουν στους εννέα – μια ψυχίατρος, που όμως δεν συνταγογραφεί, αλλά ασκεί συμβουλευτική, και ψυχολόγοι και σύμβουλοι ψυχικής υγείας πιστοποιημένοι από εγκεκριμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Αυτονόητο είναι πως όλοι οι παραπάνω επιστήμονες τηρούν το επαγγελματικό απόρρητο και ακολουθούν πιστά τον αντίστοιχο με την ειδικότητά τους Κώδικα Δεοντολογίας.
Η στενή συνεργασία με τα σχολεία έφερε και την επαφή με το γενικό πληθυσμό, με αποτέλεσμα σήμερα το κύριο έργο της Υπηρεσίας να είναι η συμβουλευτική: Ατομική συμβουλευτική, συμβουλευτική στους γονείς για τα παιδιά, συμβουλευτική στο ζευγάρι, ενεργή ενασχόληση με τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς και βέβαια υποστήριξη στα σχολεία, που παραμένει ένα από τα κύρια πεδία δράσης της Υπηρεσίας.
Η Συμβουλευτική ανταποκρίνεται, επίσης, στα αιτήματα των εκπαιδευτικών για τη διαχείριση δυσλειτουργικών συμπεριφορών και κρίσεων, την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των δασκάλων, για θέματα όπως οι μαθησιακές δυσκολίες, το bullying κ.τ.λ.
Το ίδιο σταθερή είναι η παρουσία και η υποστήριξη των παιδαγωγών στους Δημόσιους Παιδικούς Σταθμούς του Δήμου, όπου αξιολογείται η συμπεριφορά των παιδιών και γίνεται παραπομπή σε ειδικούς επιστήμονες, εφόσον κριθεί απαραίτητο. Σ’ αυτό το πεδίο, δηλαδή των σχολείων, οι ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες, συγκριτικά με το παρελθόν, και η Συμβουλευτική πλέον δυσκολεύεται να ανταποκριθεί σε όλα τα αιτήματα.
Αναφορικά με το γενικό πληθυσμό, η οικονομική κρίση έφερε και αύξηση στην ανάγκη για ατομική συμβουλευτική: Άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους, που πρέπει να ξαναδούν τη ζωή τους με διαφορετικά πλέον δεδομένα, που τους απασχολεί η σχέση με τα παιδιά τους αλλά και με το σύντροφό τους. “Η φιλοσοφία μας είναι να αναδείξουμε πως υπάρχουν επιλογές, ακόμη και μέσα στις πιο δύσκολες καταστάσεις, και ότι ο καθένας έχει τη δυνατότητα να επιλέξει για τον εαυτό του αυτό που θεωρεί το καλύτερο δυνατό. Μπορεί το παιχνίδι του κάθε ανθρώπου να είναι εν μέρει στημένο, δηλαδή γεννιόμαστε σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον – οικογένεια, θρησκεία, συνθήκες – που μας επηρεάζει, αλλά μπορούμε οι ίδιοι να ορίσουμε τη μοίρα που θέλουμε, και στην ενηλικίωση να κατασκευάσουμε τον εαυτό που θέλουμε και επιθυμούμε”.
Τα στατιστικά στοιχεία που επισημαίνει ο κ. Λάσδας είναι ενδεικτικά της δουλειάς που γίνεται στη Συμβουλευτική: Στο διάστημα Σεπτέμβριος 2018 – Αύγουστος 2019 πραγματοποιήθηκαν 1.588 ώρες συμβουλευτικής και ωφελήθηκαν πάνω από 1.500 δημότες, βάσει των αιτημάτων που υποβλήθηκαν. Ενώ στη διάρκεια εκείνης της σχολικής χρονιάς, έγιναν 25 ομιλίες σε σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, με έμφαση στην προσχολική ηλικία. Τέλος, αρκετά συχνά η Υπηρεσία αξιοποιήθηκε από Σχολικούς Συμβούλους Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και από το Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής Αθηνών για κοινές δράσεις στα σχολεία και την κοινότητα.
Ανά διαστήματα η Υπηρεσία κάνει άνοιγμα σε μεγαλύτερα κομμάτια γενικού πληθυσμού, με ομιλίες από διακεκριμένους επιστήμονες, όπως ο Π. Υφαντής, καθηγητής Θεολογίας, ο π. Β. Θερμός, Δρ. Θεολογίας και Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, ο Μ. Κατσιμίτσης, Δρ. Φιλοσοφίας και η Α. Λεπατατζή, παιγνιοθεραπεύτρια.
Παράλληλα, μεγάλη σημασία δίνεται στους ενεργούς πολίτες, δηλαδή σ’ αυτούς που έχοντας εσωτερικό κίνητρο, θα θελήσουν εδώ να αναζητήσουν και να βρουν απαντήσεις για τον εαυτό τους, με ειδικούς επιστήμονες που θα τους ακούσουν. Έτσι ξεκινάει και η αντιμετώπιση του προβλήματος. “Σ’ αυτήν την προσωπική αναζήτηση δίνω μεγάλη σημασία, παράλληλα βέβαια και με τη γνωστοποίηση για την ύπαρξη της Υπηρεσίας”, τονίζει ο κ. Λάσδας.
Όσο για την παλιά πεποίθηση, πως η αναζήτηση ψυχολογικής στήριξης δεν είναι συνηθισμένη, ιδιαιτέρως στις μεγαλύτερες γενιές, ο ίδιος υπογραμμίζει πως “στις ομιλίες που πραγματοποιούμε, το λέμε συνέχεια: Εμείς εδώ δεν είμαστε για περιστατικά που χρειάζονται επείγουσα βοήθεια, αλλά για να μοιραστεί κάποιος προβληματισμούς και απορίες. Σε περιπτώσεις που κρίνεται ότι χρειάζεται μια πιο συστηματική και εξειδικευμένη βοήθεια, λειτουργεί το σύστημα παραπομπών. Για παράδειγμα, περιστατικά χρήσης ναρκωτικών, Εμείς κάνουμε μια πρώτη διαχείριση και εν συνεχεία τα παραπέμπουμε σε αρμόδιους φορείς, όπως είναι το 18ΑΝΩ, το ΚΕΘΕΑ και άλλοι”.
Μεγάλο κομμάτι της Υπηρεσίας εξάλλου αποτελούν οι εθελοντές που την πλαισιώνουν: Ορισμένοι είναι σταθεροί, άλλοι είναι φοιτητές ψυχολογίας που κάνουν εδώ την πρακτική τους. Μέλημα της Συμβουλευτικής είναι να τους “ξεναγήσει” στα περιστατικά, και μάλιστα όσο γίνεται πιο ταπεινά, προσθέτει ο κ. Λάσδας, μια που η δουλειά που γίνεται στο Πανεπιστήμιο και σε αναγνωρισμένα ινστιτούτα εκπαίδευσης σε μορφές ψυχοθεραπείας, όπως η Αντίστιξη, το ΑΚΜΑ και το Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων, είναι πολύ καλή.
Με δεκάδες ομιλιών, οι οποίες προετοιμάζουν παιδιά και γονείς για την επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης, με στήριξη σε έκτακτα γεγονότα, με επιτόπια παρατήρηση των παιδιών στο φυσικό χώρο των σχολικών μονάδων για την αξιολόγηση συμπεριφορών, με στενή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, η Υπηρεσία του Δήμου Διονύσου έχει αναγνωρισθεί ως ένας βασικός πόλος στην ψυχολογική στήριξη των δημοτών. Εντούτοις, ακόμη δεν έχει οριοθετηθεί το πλαίσιο – καθήκοντα και δράσεις – λειτουργίας της, ενώ καμιά σχετική αναφορά ή πρόβλεψη δεν γίνεται στον ισχύοντα Οργανισμό Εσωτερικών Υπηρεσιών (ΟΕΥ) του Δήμου, ωσάν αυτή η Υπηρεσία να μην υπάρχει, με αποτέλεσμα να υπάρχει ερωτηματικό ως προς την πολιτική βούληση σχετικά με το μέλλον και την πορεία της Συμβουλευτικής . Ειδικά όταν στο κάδρο μπαίνει και ο έτερος πόλος του Δήμου Διονύσου, το Κέντρο Κοινότητας, που επίσης προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη σε άτομα που την χρειάζονται. Μέχρι στιγμής, αν και οι δυο αυτοί πόλοι συνεργάζονται, εντούτοις τα όρια δεν είναι τελείως σαφή, ενώ κατά το παρελθόν έχουν διατυπωθεί προτάσεις για συγκεκριμένο πλαίσιο συνεργασίας, ώστε ο τομέας της Κοινωνικής Πρόνοιας στον Δήμο να μην αντιμετωπίζεται αποσπασματικά, αλλά συνολικά και ολοκληρωμένα.
Η Συμβουλευτική & Ψυχολογική Υπηρεσία του Δήμου Διονύσου στεγάζεται σε κτήριο στην πλατεία Δημοκρατίας, στον Άγ. Στέφανο και οι υπηρεσίες που προσφέρει είναι αναλυτικά:
* Ατομική συμβουλευτική
* Οικογενειακή συμβουλευτική
* Συμβουλευτική ζεύγους
* Πρώτη εκτίμηση δυσλειτουργικών συμπεριφορών των παιδιών στους Δημοτικούς Παιδικούς Σταθμούς
* Ομάδες ευαισθητοποίησης σε θέματα ψυχικής υγείας για τον γενικό πληθυσμό
* Σεμινάρια σε γονείς, παιδαγωγούς και εκπαιδευτικούς για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη παιδιών και εφήβων
* Διοργάνωση ομιλιών
* Διαχείριση κρίσης στην οικογένεια και το σχολείο
* Ομάδα εποπτείας ειδικών ψυχικής υγείας
* Παραπομπή – όπου κρίνεται απαραίτητο – στους αρμοδίους φορείς (Δημόσιες Υπηρεσίες, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, ΚΔΑΥ, εξειδικευμένους επαγγελματίες)
* Πρακτική άσκηση φοιτητών Τμημάτων Ψυχολογίας και άσκηση εκπαιδευόμενων από αναγνωρισμένα θεραπευτικά ινστιτούτα συστημικής κατεύθυνσης
* Διερεύνηση θεμάτων και εφαρμογή κατάλληλων δράσεων στην τοπική κοινότητα
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 8141751
