Είτε πρώτος είτε δεύτερος στην ανακύκλωση, ανάμεσα στους Δήμους της Αττικής, γεγονός παραμένει πως τα ποσοστά για το Δήμο Διονύσου παραμένουν χαμηλά, και πάντως κάτω από 30%. Παρόλο που από το 2015 έχει εκπονηθεί Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων με ορίζοντα το 2020, αναλυτικά αποτελέσματα, καθώς και αξιολόγηση των δράσεων που προέβλεπε, μέχρι στιγμής δεν έχουν παρουσιαστεί, ενώ ήδη ο Δήμος καλείται να το επικαιροποιήσει, με το επιπλέον δεδομένο πως το 2020 έχει οριστεί από τη Δημοτική Αρχή ως έτος ανακύκλωσης.
Το παραπάνω θέμα της επικαιροποίησης του Τοπικού Σχεδίου, συζητήθηκε στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου, όταν το Σώμα κλήθηκε να εγκρίνει τη χρηματοδότηση για την υλοποίηση της πράξης με τίτλο: «Τεχνική βοήθεια υποστήριξης του Δήμου Διονύσου για την επικαιροποίηση του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων”, στο πλαίσιο σχετικής πρόσκλησης για ένταξη στο Επιχειρησιακό Περιφερειακό Πρόγραμμα Αττικής.
Σύμφωνα με την εισήγηση της αρμόδιας Αντιδημάρχου Γ. Λακαφώση, αυτή η επικαιροποίηση θα περιλαμβάνει:
το θεσμικό πλαίσιο,
τα βασικά χαρακτηριστικά του κάθε Δήμου,
ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά παραγόμενων στερεών αποβλήτων,
την υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης στερεών αποβλήτων,
τοπικούς στόχους διαχείρισης στερεών αποβλήτων του Δήμου,
προτεινόμενα μέτρα και δράσεις και
οικονομικά στοιχεία (κόστη επένδυσης, λειτουργίας, χρηματοδότηση, κ.λπ.)
καθώς και το σχεδιασμό του δικτύου χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων που θα περιέχει:
*Πρόγραμμα διαλογής στην πηγή οργανικών αποβλήτων τροφίμων από οικίες και χώρους εμπορικών δραστηριοτήτων (εστιατόρια, ξενοδοχεία, λαϊκές, κ.λπ.)
*Πρόγραμμα διαλογής στην πηγή πράσινων αποβλήτων κήπων και πάρκων
*Πρόγραμμα οικιακής κομποστοποίησης
Όλα τα παραπάνω θα κινούνται στην κατεύθυνση και με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, της βιώσιμης επίτευξης των στόχων ανακύκλωσης και ανάκτησης και εν γένει της αειφόρου διαχείρισης των στερεών αποβλήτων.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως ο καλλικρατικός Δήμος Διονύσου σταθερά τα τελευταία χρόνια, καταλαμβάνει από τις υψηλότερες θέσεις στη λίστα με το ποσοστά των Δήμων της Αττικής που ανακυκλώνουν: Ήδη από το 2013, ήταν ο πρώτος σε ποιότητα και ο δεύτερος σε ποσότητα ανακυκλώσιμου υλικού, πρακτική και θέσεις που διατηρεί μέχρι και σήμερα όπως δείχνουν τα στοιχεία που πρόσφατα δημοσιοποίησε ο αρμόδιος φορέας ΕΔΣΝΑ.
Εντούτοις, τι ακριβώς έγινε τα προηγούμενα χρόνια ή σε τι ακριβώς συνίσταται η κυκλική οικονομία, που αποτελεί τη σύγχρονη κατεύθυνση, καθόλου δεν αποσαφηνιζόταν στην εισήγηση, με αποτέλεσμα δυο εξαιρετικές τοποθετήσεις (από τον Γ. Νικητόπουλο του Εύπολις και τον Π. Πανάγο της Λαϊκής Συσπείρωσης), μια ευχή (από τη Λ. Φέρμελη των ΜΑΖΙ για τον Διόνυσο) και μια δέσμευση (του Δημάρχου Γ. Καλαφατέλη), πως αυτή τη φορά το Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων δεν θα μείνει στα χαρτιά.
Πιο συγκεκριμένα, στο ισχύον Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του 2015 αναφέρθηκε ο κ. Νικητόπουλος από την παράταξη Εύπολις- Συνεργασία Δημοτών Διονύσου, υπογραμμίζοντας πως και τίποτα δεν έχει υλοποιηθεί και κανείς δεν έχει αναλάβει τη ευθύνη, ενώ παράλληλα ζήτησε τη δέσμευση του Δήμου σε μια σειρά κινήσεων και πρωτοβουλιών:
Γράφει η εισήγηση πως τα Τοπικά Σχέδια εκπονήθηκαν με ορίζοντα το 2020. Ερωτώ: Υλοποιήθηκε κάτι από αυτά που πρέβλεπε το Τοπικό Σχέδιο του 2015; Όχι βέβαια. Με τίνος την ευθύνη; Στην ίδια εισήγηση ζητάμε να επικαιροποιηθεί ο σχεδιασμός του δικτύου χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Ερωτώ: Γιατί αναφερόμαστε μόνο σε προγράμματα διαλογής στην πηγή οργανικών και πράσινων; Στο υπάρχον Τοπικό Σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του 2015 αναφέρονται όλα τα δυνάμενα να ανακυκλωθούν, όπως χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί, σιδηρούχα μέταλλα κ.λπ. Άλλαξε κάτι στις προτεραιότητες; Ερωτώ για την οικιακή κομποστοποίηση: Εννιά χρόνια τώρα κάναμε κάτι για να στηρίξουμε, να επεκτείνουμε, να δώσουμε κίνητρα για την οικιακή κομποστοποίηση; Τώρα θέλουμε να την επικαιροποιήσουμε κι αυτήν. Γιατί; Ζητάμε από το Δημοτικό Συμβούλιο να λάβουμε απόφαση για την επικαιροποίηση του Τοπικού Σχεδίου. Όμως, πριν, δεν θα πρέπει να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να ζητήσουμε βρε αδερφέ και μια συγγνώμη από τους δημότες μας για την απραξία 5 ετών; Πριν, δεν θα πρέπει να δεσμευτούμε για κάποια αυτονόητα; Για παράδειγμα: Να δεσμευτούμε ότι θα ορίσουμε Αντιδήμαρχο ή εντεταλμένο σύμβουλο έναν άνθρωπο υπεύθυνο και με πάθος για τα θέματα Περιβάλλοντος, και ειδικά για την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή, ο οποίος θα έχει την αποκλειστική ευθύνη για ουσιαστική και σε βάθος έρευνα για την προώθηση των διαδικασιών εκπόνησης μελέτης για τη διαχείριση όλων των αποβλήτων που μπορούν να ανακυκλωθούν; Δεν θα πρέπει να δεσμευτούμε ότι θα ζητήσουμε την εμπειρία άλλων ΟΤΑ που κινούν τα οχήματά τους με παράγωγα οργανικών αποβλήτων; Εμείς θα συνεχίσουμε να δαπανάμε 400.000 το χρόνο για να συλλέγουμε τα βιοαποδομήσιμά μας και να τα χαρίζουμε; Τους τόνους τα πούσια που συλλέγουμε, θα βάλουμε άμεσα πλάνο για την “εκμετάλλευσή” τους προς όφελος των δημοτών μας; Θα δεσμευτούμε ότι θα λάβουμε στα σοβαρά υπόψη μας την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία για τη διαλογή στην πηγή, στην υγεία ή στην επιχείρηση, όλων των αποβλήτων που ανακυκλώνονται; Δεσμευόμαστε ότι δεν θα γεμίσουμε τους δρόμους των πόλεών μας με καφέ κάδους για τα βιοαποδομήσιμα, έτσι για να πλουτίσουν κάποιες συγκεκριμένες εταιρείες, ενώ το γνωρίζουμε από την ευρωπαϊκή εμπειρία ότι αυτοί οι καφέ κάδοι αργά ή γρήγορα θα μπουν σε αχρηστία; Δεσμευόμαστε ότι δεν θα ιδιωτικοποιήσουμε την καθαριότητα; Δεσμευόμαστε ότι θα γίνει για μας αξίωμα το γεγονός ότι τα απορρίμματα- στερεά απόβλητα, είναι χρυσός; Δεσμευόμαστε για την άμεση έναρξη των διαδικασιών που θα μας φέρουν έσοδα από την εκμετάλλευση των απορριμμάτων- στερών αποβλήτων μας και ότι αμέσως θα μειώσουμε τα τέλη καθαριότητας που παίρνουμε ανελλιπώς βέβαια από τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις; Δεν το βλέπω να μπορούμε να δεσμευτούμε για όλα αυτά έτσι εύκολα. Θα με ρωτήσει κάποιος καλοπροαίρετα: Πώς το προεξοφλείς αυτό; Θα σας απαντήσω: Παρακολούθησα στην τηλεόραση τη μεγαλειώδη φιέστα στο Ζάππειο που ένας Θεός ξέρει πόσα χρήματα στοίχισε στους κατοίκους της Αττικής, που οι ηγεμόνες της ανακοίνωσαν πως θα τη γεμίσουν με τους καφέ κάδους. Τόσο μα τόσο ξεπερασμένα από την ευρωπαϊκή εμπειρία της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως μαζί με τη δέσμευση εκ μέρους του Δημάρχου, ο επικεφαλής της παράταξης Κ. Κουριδάκης ζήτησε και τη διαπαραταξιακή συναίνεση και συνεργασία, ώστε “η διαχείριση των απορριμμάτων προς την κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας για το Δήμο Διονύσου να είναι πρωτοποριακή”.
Στην ουσία της κυκλικής οικονομίας αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Πανάγος από τη Λαϊκή Συσπείρωση Διονύσου, τονίζοντας πως πρόκειται ουσιαστικά για την εξασφάλιση της επόμενης μέρας για τις γενιές που θα έρθουν. Εξέφρασε πάντως ισχυρές επιφυλάξεις αναφορικά με την κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθεί ο Δήμος- αυτήν της ιδιωτικοποίησης ή της πρωτογενούς παραγωγής:
Τον περασμένο Οκτώβριο είχα ρωτήσει για τη συνάντηση που είχε γίνει στις Βρυξέλλες, για τις Περιφέρειες και τους Δήμους σε σχέση με την κυκλική οικονομία- για ενημέρωση αν είχαμε συμμετάσχει στη συνάντηση. Γιατί αν είχαμε συμμετάσχει θα ξέραμε αν αυτό το έργο, της Τεχνικής Βοήθειας για τη Διαχείριση Αποβλήτων, εντάσσεται στο σχεδιασμό που βαρύγδουπα προωθείται σήμερα στην ελληνική κοινωνία περί κυκλικής οικονομίας και αξιοποίησης στερεών αποβλήτων, και πώς θα γίνει αυτό. Καλό θα ήταν επίσης για μας τους νέους δημοτικούς συμβούλους, σ’ αυτές τις εισηγήσεις να μας στέλονονται ηλεκτρονικά τα Σχέδια που υπάρχουν, για να δούμε τι περιλαμβανόταν, τι έγινε, πού είχαμε αδυναμίες τις οποίες τώρα θα πρέπει να διορθώσουμε. Γιατί αν κοιτάξει κανείς έναν μπλε κάδο θα καταλάβει ότι το 70-80% των ανακυκλώσιμων υλικών που πετιούνται εκεί, πηγαίνουν στη Φυλή, στη χωματερή, και όχι για ανακύκλωση. Αυτά τα σημαντικά στοιχεία θα έπρεπε να συνοδεύουν τη σημερινή εισήγηση. Επιπλέον, όταν συμμετέχουμε σε τέτοια διαδικασία θα πρέπει να αναρωτιόμαστε: Υπάρχει τεχνογνωσία για να στηρίξουμε ζητήματα κυκλικής οικονομίας, όπως την αντιλαμβάνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση; Και προς ποια κατεύθυνση θα πάμε, της ιδιωτικοποίησης ή οι Δήμοι, και ο Δήμος μας, θα αναλάβουν τέτοιες πρωτοβουλίες που να μπορέσουν μέσα από την αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών, να ξαναγυρίσουν στο πρώτο στάδιο παραγωγής πρώτων υλών, για να παραχθεί ενέργεια ή να στηριχθούν άλλες δραστηριότητες του Δήμου; Υπάρχει η επάρκεια όσων συμμετέχουν στη διαδικασία για να τη στηρίξουν; Γιατί από όσο γνωρίζω υπάρχουν προγράμματα είτε στο ERASMUS είτε στο HORIZON που δίνουν τη δυνατότητα στους φορείς των μελών της ΕΕ να συμμετέχουν και να κατεβάσουν προτάσεις προκειμένου να εξειδικεύσουν και να κατανοήσουν σε βάθος πώς θα λειτουργεί η κυκλική οικονομία και πώς θα γίνεται η διαλογή και η αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών. Πιστεύω πως σήμερα πάμε σε μια διαδικασία απλά για να αναπαράγουμε ένα Σχέδιο και να παραμείνει στα χαρτιά, όπως και τόσα άλλα Σχέδια που εκπονούνται με πολύ βαρύγδουπους τίτλους και φανφαρόνικες διαδικασίες και στο τέλος δεν κάνουμε τίποτα που να μην επιβαρύνει την τσέπη του δημότη. Όλα στη δική μας τσέπη καταλήγουν, να τα πληρώσουμε για να ζήσουμε και να εξασφαλίσουμε για τα παιδιά μας την επόμενη μέρα. Η κυκλική οικονομία έχει να κάνει ουσιαστικά με την επόμενη ημέρα των άλλων γενεών και θα έπρεπε να μας προβληματίσει πολύ το πώς έχουμε οδηγήσει αυτές τις γενιές για να μην έχουν επάρκεια πόρων τα επόμενα χρόνια.
Για τα τραγικά ποσοστά ανακύκλωσης των Δήμων ολόκληρης της Αττικής μίλησε εν συνεχεία η κ. Φέρμελη από τους ΜΑΖΙ για τον Διόνυσο:
Επομένως δεν υπάρχει λόγος να κάνουμε διαγωνισμό για τα ποσοστά. Ο σκοπός μας είναι η ανακύκλωση να φτάσει σε πολύ μεγάλα ποσοστά. Κι αυτά που φτάνουν στη χωματερή να είναι ελάχιστα, κάτω του 20%. Εύχομαι αυτή τη φορά να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε το Σχέδιο χωρίς να φοβηθούμε το πολιτικό κόστος που μπορεί να υπάρξει.
“Η ευχή αυτή είναι και δική μου”, ολοκλήρωσε τη συζητηση ο Δήμαρχος Διονύσου, αναλαμβάνοντας ρητά τη δέσμευση για ένα Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας.
Υπενθυμίζεται πως το ισχύον για το Δήμο Διονύσου Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων εκπονήθηκε το Νοέμβριο του 2014 από την Αντιδημαρχία Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης υπό τον Η. Υφαντή, που στο προοίμιο έγραφε: «Στον πυρήνα της πρότασης βρίσκονται η Διαλογή στην Πηγή για μέταλλο, χαρτί, γυαλί, πλαστικό και οργανικά και τα Πράσινα Σημεία για τη συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών και ειδικών ρευμάτων αποβλήτων, τα οποία δεν συλλέγονται από τα υφιστάμενα συμβατικά συστήματα συλλογής».
Το Σχέδιο δόθηκε σε διαβούλευση από το Δημοτικό και τα Τοπικά Συμβούλια το Σεπτέμβριο του 2015 ενώ συζητήθηκε και διαπαραταξιακά τον Ιανουάριο του 2016. Το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου το Σχέδιο συζητήθηκε και από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου, που επί λέξει αποφάσισε: “Εγκρίνει την εισήγηση ως υπεβλήθη από την αρμόδια Αντιδημαρχία. Ανεξαρτήτως τι περιλαμβάνει το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, ο Δήμος επιφυλάσσεται να βρει τρόπους ορθολογικότερης διαχείρισης αποβλήτων”. Ένα μήνα αργότερα, το Μάρτιο του 2016, και ως αποτέλεσμα της παραπάνω εξαντλητικής διαβούλευσης, το Τοπικό Σχέδιο εγκρίθηκε ομόφωνα και από το Δημοτικό Συμβούλιο.
