Στη διαπαραταξιακή τηλεδιάσκεψη που, όπως είναι γνωστό, πραγματοποιήθηκε προχθές Παρασκευή 27 Μαρτίου στο Δήμο Διονύσου, παρουσιάστηκαν τα μέτρα που μέχρι στιγμής έχουν ληφθεί από τη Διοίκηση του Δήμου με στόχο την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού στην πόλη μας. Παρόλο που υπήρξαν φωνές, όπως αυτή της Λαϊκής Συσπείρωσης, που μιλούσαν για αποσπασματικές κινήσεις και έλλειψη κεντρικού και ολοκληρωμένου σχεδιασμού, εντούτοις δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός πως ο Δήμος Διονύσου έγκαιρα, σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις νωρίτερα από την επίσημη πολιτεία, προχώρησε σε κινήσεις αντιμετώπισης μιας έκτακτης ανάγκης, που όμοιά της δεν έχουμε ζήσει ποτέ, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο σχεδιασμός ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου, με γνώμονα τρεις βασικούς άξονες: Την προστασία των εργαζομένων στο Δήμο, των αιρετών και των εθελοντών που ήδη ζητείται η συνδρομή τους, την προστασία των δημοτών και την κοινωνική ομπρέλα για όσους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, τώρα και στο μέλλον, και τέλος τη συνέχιση της λειτουργίας κρίσιμων υπηρεσιών του Δήμου. Τα παραπάνω εκπονήθηκαν μέσα σε τρεις ουσιαστικά εβδομάδες- αλλά θα έπρεπε να έχουν ήδη μελετηθεί τα προηγούμενα χρόνια. “Κανείς όμως δεν σκέφτεται σχέδια έκτακτης ανάγκης σε περιόδους κανονικότητας- παρόλο που αυτή η κανονικότητα είναι που σου δίνει το περιθώριο να στήσεις ψύχραιμα μηχανισμούς, που θα αποδώσουν άμεσα όταν τους χρειαστείς”, δηλώνει στην Οδό Διονύσου ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Στ. Μιχιώτης. Ο ίδιος, με τον Στ. Τουρνή, συμπολίτη και επαγγελματία στο χώρο της επιχειρηματικής Διαχείρισης Κινδύνων, που προσέφερε αφιλοκερδώς την εμπειρία και τη γνώση του, πλαισιωμένοι από υπηρεσιακούς παράγοντες που συνέβαλαν τα μέγιστα, προχώρησαν στο σχεδιασμό που εφαρμόζεται σήμερα στο Δήμο Διονύασου, και για τον οποίο μιλάει στην Οδό Διονύσου:
Η δημοτική αρχή Διονύσου αντιμετώπισε την κλιμακούμενη κρίση του κορονοϊού από τις αρχές Μαρτίου. Τα πρώτα μέτρα που πήρε ήταν το σταδιακό κλείσιμο όλων των δημοτικών πολιτιστικών, αθλητικών και σχολικών εγκαταστάσεων, η αναστολή κάθε είδους σχετικής δραστηριότητας, η απολύμανση σχολείων και δημοτικών υποδομών και χώρων εργασίας, η ενημέρωση του προσωπικού για τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης και η λήψη αυτών.
Επίσης, για την αποτροπή δημόσιων συναθροίσεων και τη φύλαξη των κοινόχρηστων χώρων, ζητήθηκε η συνδρομή των μελών των εθελοντικών ομάδων πολιτικής προστασίας του Δήμου μας, υπό την καθοδήγηση αρμόδιου υπηρεσιακού παράγοντα.
Οδός Διονύσου: Το Υπουργείο Εσωτερικών στις 20 Μαρτίου ζήτησε από τους Δήμους της χώρας να καταθέσουν σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη λειτουργία των υπηρεσιών τους, με προθεσμία αρχικά στις 23 και μετά στις 27 Μαρτίου. Ο Δήμος Διονύσου εκπόνησε τέτοιο σχέδιο;
Στέφανος Μιχιώτης: Φτάνω και σ’ αυτό. Παράλληλα με τα παραπάνω, στις αρχές Μαρτίου επαναλαμβάνω, αποφασίστηκε η εκπόνηση ενός σχεδίου για εναλλακτική λειτουργία των Υπηρεσιών σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης. Το σχέδιο εκπονήθηκε με βάση τα δεδομένα που έδωσαν τα στελέχη του Δήμου και τις κατευθύνσεις που μας έδωσε ένας συνδημότης, εμπειρογνώμονας σε θέματα διαχείρισης κρίσεων, που συνέδραμε αφιλοκερδώς στην προσπάθειά μας αυτή.
Ως πρώτος βασικός στόχος τέθηκε η διασφάλιση της παροχής των κρίσιμων λειτουργιών του Δήμου προς τους δημότες του και ταυτόχρονα η εξασφάλιση της υγείας των υπαλλήλων, των αιρετών και των εθελοντών. Αυτό σήμαινε την μείωση των συναλλαγών με το κοινό στις απαραίτητες, με ασφαλή τρόπο, και την αξιοποίηση του πλεονάζοντος δυναμικού για την τακτοποίηση εκκρεμοτήτων. Ως δεύτερος βασικός στόχος τέθηκε η αρωγή του Δήμου προς τους δημότες σε θέματα κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης.
Ο ορίζοντας του σχεδίου τέθηκε στις 10 εβδομάδες, μέχρι τα τέλη Μαϊου, και η υλοποίησή του ορίστηκε σε 3 στάδια, στη μέση και στο τέλος των οποίων προβλέπεται εκ νέου αξιολόγηση της κατάστασης. Αρχικά έγιναν ενέργειες για τη μετάβαση των υπηρεσιών στη νέα λειτουργία τους, που αφορούσαν την ενημέρωση και καταγραφή της διαθεσιμότητας του προσωπικού, την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και την επάρκεια των υποδομών πληροφορικής, τη διαχειριστική προετοιμασία για τις νέες ανάγκες και τη σύνταξη αναλυτικού πλάνου εργασιών ανά υπηρεσία.
Έτσι, από τα μέσα περίπου του Μαρτίου, ο Δήμος Διονύσου είχε εικόνα για το ποιες λειτουργίες θα συνεχίσουν να παρέχονται και με ποιον τρόπο και ποιες θα ανασταλούν, το οποίο έγινε γνωστό στους δημότες. Παράλληλα, οι υπηρεσίες καθόρισαν ποιοι υπάλληλοι θα πρέπει να προφυλαχθούν λόγω προβλημάτων υγείας και να αναλάβουν άλλα καθήκοντα, ποιοι θα εργάζονται εκ περιτροπής στους χώρους εργασίας και ποιοι εξ αποστάσεως και, τέλος, ποιοι θα είναι σε εφεδρεία. Χάρη σ’αυτά, βρεθήκαμε ένα βήμα μπροστά από τις αυξημένες απαιτήσες του Υπουργείου Εσωτερικών και πλέον περάσαμε στο δεύτερο στάδιο, που είναι η λειτουργία των υπηρεσιών σε safe mode, με τηλεφωνική εξυπηρέτηση ή ραντεβού. Το επόμενο διάστημα ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να ολοκληρώσουμε την τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων.
Ο.Δ.: Πόσο εύκολα- ή δύσκολα- έγιναν όλες αυτές οι ανακατατάξεις, ειδικά όσον αφορά στη λειτουργία των κρίσιμων, όπως τις αποκαλείτε, υπηρεσιών έναντι όσων αναστέλλονται;
Σ.Μ.: Φυσικά, όλα αυτά τα απαραίτητα αλλά πρωτόγνωρα βήματα δεν μπορούσαν να γίνουν στο παραδοσιακό πλαίσιο λειτουργίας του δημοσίου. Για το σκοπό αυτό ακολούθησε ένα δεύτερο σχέδιο, που αφορούσε την οργανωτική και λειτουργική αναδιάρθρωση του Δήμου.
Σύμφωνα με αυτό, τα υπηρεσιακά στελέχη και οι αιρετοί της Διοίκησης ανέλαβαν συγκεκριμένους ρόλους και κρίσιμες επιστασίες, όπως προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, η λειτουργία του Δήμου συγκεντρώθηκε σε 5 επιχειρησιακά κέντρα-μονάδες, όπου προϊστανται επιλεγμένα υπηρεσικά στελέχη, υποστηριζίμενα από το πολιτικό προσωπικό της Διοίκησης. Τα 5 αυτά κέντρα είναι:
Το κεντρικό Δημαρχείο, που φιλοξενεί τις οικονομικές και διοικητικές υπηρεσίες που λειτουργούν
Το κτήριο της ΕΣΤΙΑΣ, όπου στεγάζονται όλες οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης του Δήμου και το κεντρικό ΚΕΠ
Το Αμαξοστάσιο, όπου εδρεύει η υπηρεσία Καθαριότητας
Το Δημοτικό Κατάστημα Σταμάτας, που φιλοξενεί τα συνεργεία αποκατάστασης βλαβών και την Πολιτική Προστασία
Το Δημοτικό Κατάστημα Δροσιάς, με τις Τεχνικές Υπηρεσίες και το 2ο ΚΕΠ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε καθένα από αυτά τα κέντρα υπάρχει ένα στέλεχος αρμόδιο για την τήρηση των μέτρων προφύλαξης. Όλα τα υπόλοιπα κτήρια πρέπει να κλείσουν για το κοινό το αμέσως επόμενο διάστημα, για λόγους ασφαλείας, αλλά και εφεδρειών σε προσωπικό και μέσα προφύλαξης.
Ο.Δ.: Σημαντικό κομμάτι του σχεδιασμού του Δήμου αποτελεί και η μέριμνα για ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως φαίνεται και από τις σχετικές δηλώσεις του Δημάρχου. Ήδη η ΕΣΤΙΑ έχει, εξ αντικειμένου, αναλάβει ενεργότατο ρόλο. Στον τομέα αυτόν λοιπόν, τι έχει γίνει και τι προβλέπεται στο μέλλον;
Σ.Μ.: Έχοντας εξασφαλίσει την ασφαλή και αποτελεσματική λειτουργία και διοίκηση του Δήμου στις νέες συνθήκες, μπορούμε πια να σχεδιάσουμε και να οργανώσουμε την κοινωνική ασπίδα σε όσους συνδημότες μας έχουν ή θα έχουν ανάγκη. Έτσι, επεξεργαστήκαμε ένα τρίτο σχέδιο, που αποτελεί την εξειδίκευση της λειτουργίας των υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης, με έδρα το κτήριο της ΕΣΤΙΑΣ.
Οι έως τώρα παρεχόμενες υπηρεσίες του Κοινωνικού Παντοπωλείου και Φαρμακείου, της Βοήθειας στο Σπίτι, της Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υπηρεσίας και των κοινωνικών επιδομάτων συνεχίζουν να παρέχονται, αλλά με μέτρα προφύλαξης ή εξ αποστάσεως.
Παράλληλα προσθέσαμε κάποιες συμπληρωματικές υπηρεσίες, όπως τη “Διανομή κατ’ οίκον” τροφίμων, φαρμάκων και ειδών πρώτης ανάγκης, την παρασκευή και διανομή συσσιτίων και τη μεταφορά ασθενών ή γιατρών σε ειδικές περιπτώσεις. Και όλα αυτά προςένα διευρυμένο κοινό, που περιλαμβάνει ηλικιωμένα και ευπαθή άτομα, οικονομικά πληγέντες, αλλά και φορείς του ιού ή νοσούντες, που δεν μπορούν ή δεν πρέπει να εξυπηρετηθούν μόνοι τους.
Η Διανομή κατ’ οίκον περιλαμβάνει τρόφιμα από το Κοινωνικό παντοπωλείο και φάρμακα από το Κοινωνικό Φαρμακείο (δωρεάν), ημερήσιο φαγητό σε πακέτο από τους Παιδικούς Σταθμούς (δωρεάν), ψώνια και φάρμακα από καταστήματα και φαρμακεία (με πληρωμή αντιτίμου ή με συνεννόηση προμηθευτών- πελατών). Ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για το θέμα της χρήσης “καθαρών” χαρτονομισμάτων και μετρητών στις συναλλαγές.
Η παρασκευή συσσιτίων θα γίνεται στις εγκαταστάσεις των Παιδικών Σταθμών, με ευθύνη των Προϊσταμένων και του προσωπικού (μαγείρισσες, καθαρίστριες, βοηθητικοί υπάλληλοι). Το ημερήσιο μενού θα διαμορφώνεται με βάση τις υποδείξεις διατροφολόγου και η προμήθεια των πρώτων υλών με τη γνωστή διαδικασία, μέσω του Δήμου. Η παρασκευή των γευμάτων θα ακολουθεί όλους τους κανόνες υγιεινής και τα αυξημένα μέτρα προφύλαξης από την πανδημία, το ίδιο και η συσκευασία τους, με υλικά μιας χρήσης.
Επίσης, στο αμέσως επόμενο διάστημα ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να προσθέσουμε και νέες υπηρεσίες, που αφορούν τη διαδικτυακή δημιουργική απασχόληση παιδιών και εφήβων.
Για όλες αυτές τις υπηρεσίες, εκτός από το προσωπικό του Δήμου και της ΕΣΤΙΑΣ, πρόκειται να αξιοποιήσουμε το σημαντικό κεφάλαιο των εθελοντών της τοπικής μας κοινωνίας, αλλά και πιστοποιημένων φορέων, όπως του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Ο.Δ.: Είπατε προηγουμένως πως το σχέδιο έχει ορίζοντα 10 εβδομάδων, μέχρι τα τέλη Μαϊου. Όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην εκτίμηση πως, και αν η πανδημία έχει κοπάσει μέχρι τότε, οι συνθήκες ζωής και όσα θεωρούσαμε δεδομένα θα έχουν αλλάξει ριζικά, κάποια ανεπιστρεπτί.
Σ.Μ.: Έχετε δίκιο. Ένα σημαντικό ζήτημα που πρόκειται να μας απασχολήσει το επόμενο διάστημα είναι ο ρόλος του Δήμου στις νέες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που θα έχουν διαμορφωθεί μετά το πέρας της πανδημίας, σε ένα τοπίο πρωτόγνωρο. Εκεί, θα χρειαστούν σοβαρές και γενναίες αποφάσεις από το Δημοτικό Συμβούλιο. Για το σκοπό αυτό πρόκειται να συσταθεί μέσα στον Απρίλιο ειδική ομάδα από αιρετούς, υπηρεσιακούς και εμπειρογνώμονες και όλες οι παρατάξεις θα κληθούν να συνδράμουν τα μέγιστα, χωρίς μικροπολιτικές σκοπιμότητες και με γνώμονα ότι εν τέλει “όλος ο Δήμος είναι μια οικογένεια”.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω δυο πράγματα. Πρώτον, ότι όλα αυτά δεν θα είχαν γίνει χωρίς την ακούραστη εργασία και διαθεσιμότητα πολλών στελεχών του Δήμου, υπηρεσιακών και αιρετών, ο καθένας και η καθεμιά στο μέτρο των δυνατοτήτων τους. Και δεύτερον, ότι ακριβώς για το λόγο αυτό, αλλά και εξαιτίας της σοβαρότητας της κατάστασης, κανείς φυγόμαχος και κανείς δυναμιτιστής της κοινής προσπάθειας δεν θα γίνει ανεκτός.
Όταν με το καλό βγούμε υγιείς- ελπίζω και σοφότεροι- από αυτή την περιπέτεια, μπορούμε να τα ξαναπούμε.
Σημείωση: Η φωτογραφία του κειμένου είναι από το αρχείο της Οδού Διονύσου, που συνεχίζει να «μένει σπίτι».