Με αφορμή πρόσφατο ρεπορτάζ της Οδού Διονύσου για την πρόσληψη ακόμη ενός ειδικού συνεργάτη Δημάρχου στο Δήμο Διονύσου, καταθέτει τις προτάσεις του σχετικά με την κατηγορία αυτή μετακλητών υπαλλήλων, ο ομότιμος καθηγητής Πληροφορικής στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Π. Γεωργιάδης. Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν από άμεση πρόσβαση των δημοτών στο βιογραφικό, τα προσόντα και τα πεπραγμένα των ειδικών συμβούλων/συνεργατών μέχρι την «χωρίς φόβο αλλά με πάθος» αξιολόγησή τους:
Στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Οδός Διονύσου» δημοσιεύτηκε στις 13/04/2020 κείμενο με τον τίτλο «Πρόσληψη με Ερωτηματικά Νέου Ειδικού Συνεργάτη στο Δήμο Διονύσου”.
Έκτοτε έχουν παρέλθει δύο βδομάδες και δεν έχει πέσει στην δική μου αντίληψή κάποια διάψευση σε όσα καταγράφονται στο κείμενο ή κάποια αμφισβήτηση στα ερωτηματικά που διατυπώθηκαν. Συμπεραίνω λοιπόν ότι το κείμενο έχει δημοσιογραφική τεκμηρίωση, προκαλεί προβληματισμό και εύλογα ερεθίσματα και προκαλεί το ενδιαφέρον για να κατατεθούν κάποιες, προφανώς καλόπιστες προτάσεις, ώστε να βελτιωθούν διαδικαστικές αδυναμίες και να ενισχυθεί η λογοδοσία όσων αναλαμβάνουν δημόσιες θέσεις.
Ευθύς εξ αρχής επιθυμώ να δηλώσω ότι ορθώς το θεσμικό πλαίσιο παρέχει το δικαίωμα και την δυνατότητα στον εκλεγμένο Δήμαρχο να επιλέγει τους συνεργάτες του για να τον διευκολύνουν στο σύνθετο έργο του. Η ευχέρεια αυτή απορρέει από την αντικειμενική αδυναμία του στελεχιακού δυναμικού του Δήμου να ανταποκριθεί σε πολλαπλές υποχρεώσεις είτε λόγω υποστελέχωσης είτε και γιατί απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις νομικού ή τεχνικού περιεχομένου.
Επομένως ορθώς ο νομοθέτης παρέχει αυτή την δυνατότητα επιλογής κατά την απόλυτη κρίση ενός προσώπου, στην προκειμένη περίπτωση του Δημάρχου, για να ενταθεί η αποτελεσματικότητα των ενεργειών του. Συνάμα καθορίζονται και οι διαδικασίες επιλογής όπως π.χ. δημοσίευση της πρόσκλησης/προκήρυξης εκδήλωσης ενδιαφέροντος και η ανάρτησή της στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ καθώς και η σχετική απόφαση πρόσληψης. Όλα τα ανωτέρω υπακούουν σε τυπικούς κανόνες δικαίου και ως εκ τούτου ουδέν το αξιοπερίεργο.
Εκτιμώ ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και διαφάνειας και υπό το πρίσμα αυτό καταθέτω ορισμένες προτάσεις που προφανώς δεν διεκδικούν την απόλυτη αποδοχή ούτε διαπνέονται από υπερβολική πρωτοτυπία. Έχουν όμως κάποια αξία στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας που δεν έχει ακόμα κατακτήσει στο βαθμό που χρειάζεται την απαίτηση της συστηματικής και ουσιαστικής λογοδοσίας.
Προτείνω λοιπόν την υποχρεωτική ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Δήμου ενός πίνακα με τα παρακάτω στοιχεία για κάθε αμειβόμενο ή μη εξωτερικό ειδικό σύμβουλο-συνεργάτη.
1. ονοματεπώνυμο και στοιχεία επικοινωνίας ηλεκτρονικής (mail) και τηλεφωνικής
2. “σύνδεσμος” που παραπέμπει στο βιογραφικό του για να είναι δημόσια ορατά οι σπουδές, τα προσόντα και οι εμπειρίες του.
3. είδος της συνεργασίας (σύμβουλος, συνεργάτης κ.τ.λ.) και τα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί.
Αν για τη συγκεκριμένη θέση υπήρξαν περισσότεροι του ενός ενδιαφερόμενοι.
4. αμειβόμενη ή μη συνεργασία και το ύψος της ετήσιας αμοιβής
5. περιοδική λογοδοσία με γραπτές αναφορές που δημοσιοποιούνται στην ιστοσελίδα του Δήμου ή ηλεκτρονικός σύνδεσμος που παραπέμπει στις κατατεθειμένες εκ μέρους του αναφορές.
6. μέρες/ώρες για την “ακρόαση” των δημοτών σε σχέση με τα προβλήματα που άπτονται των καθηκόντων κάθε εξωτερικού συνεργάτη/συμβούλου.
Ο πιθανός αντίλογος στα ανωτέρω ότι η ανάρτηση στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ της προκήρυξης και πρόσληψης είναι επαρκής και δεν απαιτείται κάτι επιπρόσθετο, έχει μια βασική αδυναμία. Ο κάθε ενδιαφερόμενος δημότης δεν είναι υποχρεωμένος ή και εξοικειωμένος να προστρέχει στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ ενώ αντίθετα έχει μεγαλύτερη ευχέρεια να επισκέπτεται την ιστοσελίδα του Δήμου και να έχει συγκεντρωτική και συγκριτική εικόνα για το θεσμό των εξωτερικών συνεργατών.
Αν όλα τα ανωτέρω δεν αποτελούν καμία σοβαρή πρωτοτυπία, η ακόλουθη σκέψη αποτελεί μάλλον σοβαρή τομή.
Στην εποχή μας, και τώρα πλέον και στη χώρα μας, κερδίζει έδαφος η αξιολόγηση. Θα μπορούσε, φρονώ, να καθιερωθεί ένα διαφανές σύστημα ηλεκτρονικής αξιολόγησης (ranking) κάθε συνεργάτη παρά τις πιθανές αδυναμίες ακραίων θετικών ή αρνητικών καταθέσεων γνώμης. Υπάρχουν τρόποι “εξομάλυνσης” και αυτό που λογίζεται ως καταληκτικό συμπέρασμα είναι η συνισταμένη. Κάποτε θα πρέπει εφαρμόσουμε συστήματα αξιολόγησης και ενισχυμένης λογοδοσίας με πάθος και χωρίς φόβο.
Με τη ελπίδα ότι συμβάλλω κατ’ ελάχιστον στον αναγκαίο διάλογο αναμένω την πιθανή αντιπαράθεση απόψεων και ιδεών.
Παναγιώτης Γεωργιάδης
Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών.
