Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας βρισκόταν εξαρχής ψηλά στην ατζέντα προτεραιοτήτων της Διοίκησης Καλαφατέλη, όπως τουλάχιστον δήλωναν τόσο ο ίδιος σε συνέντευξή του στην Οδό Διονύσου το Νοέμβριο του 2019, όσο και ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Στ. Κριεμάδης σε αντίστοιχη συνέντευξη το Μάιο του 2020.
“Ήδη έχω ξεκινήσει ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Να φτιάξουμε δηλαδή τη δική μας μελέτη για το Δήμο Διονύσου. Θα πρέπει να σας πω πως χωρίς το ΣΒΑΚ, που συνδέεται άμεσα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, δεν θα μπορούμε σε λίγο να χρηματοδοτήσουμε οποιαδήποτε έργα και μελέτες», δήλωνε ο Δήμαρχος το 2019.
«Με το ΣΒΑΚ, μαζί με το επιχειρησιακό σχέδιο του Δήμου, που και τα δυο είναι υποχρεωτικά, θα έχουμε μια συνολική εικόνα τού πού βρισκόμαστε και του πού θελουμε να πάμε την πόλη, σε όλα τα επίπεδα., τα επόμενα 10 χρόνια. Τίποτα δεν θα γίνεται τυχαία και αποσπασματικά. Δεν θα υπάρχει, για παράδειγμα, μια τυχαία ανάπλαση πλατείας, αλλά θα εντάσσεται και θα υπακούει στο συνολικό σχεδιασμό του ΣΒΑΚ. Και είμαστε σχεδόν έτοιμοι να υποβάλουμε πρόταση για ένταξη σε χρηματοδότηση… Προς το παρόν και χωρίς ΣΒΑΚ μπορούμε να χρηματοδοτούμαστε για έργα. Σε ένα δυο χρόνια, δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Συνεπώς το θέμα είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας, με το δεδομένο μάλιστα πως είμαστε από τους ελάχιστους Δήμους στη χώρα και στην Αττική που δεν διαθέτουμε ΣΒΑΚ «, δήλωνε λίγους μήνες αργότερα ο Αντιδήμαρχος.
Πρόσφατα τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το Νομοσχέδιο «Η Ελλάδα σε κίνηση: Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα – Μικροκινητικότητα– Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό, την απλούστευση και την ψηφιοποίηση διαδικασιών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών», που σε μεγάλο βαθμό αφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αντλούμε από το αυτοδιοικητικό site airetos.gr:
Ειδικά με το Κεφάλαιο Α’ του Μέρους Α’, «εξασφαλίζεται ενιαίος τρόπος σχεδιασμού της κινητικότητας, με βάση τις αρχές της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού».
Θεσπίζεται πλαίσιο κατάρτισης Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.) και καθορίζονται διαδικασίες εκπόνησης, εξέτασης, έγκρισης, παρακολούθησης και εποπτείας αυτών.
Σύμφωνα με την παρ.3 του αρ.1,
– οι ΟΤΑ Α΄ βαθμού με πληθυσμό άνω των 30.000 κατοίκων, σύμφωνα με τη γενική απογραφή πληθυσμού έτους 2011,
– οι ΟΤΑ Α΄ βαθμού, ανεξαρτήτως πληθυσμού κατοίκων εφόσον εμπίπτουν στις περιοχές αρμοδιότητας του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) και του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης (ΟΣΕΘ) και
– το σύνολο των ΟΤΑ β΄ βαθμού,
υποχρεούνται στην έναρξη κατάρτισης Σ.Β.Α.Κ. εντός 1 έτους από τη δημοσίευση του νόμου.
Να σημειωθεί ότι Σ.Β.Α.Κ. είναι το σχέδιο κινητικότητας που καταρτίζεται με σκοπό την κάλυψη των αναγκών για την κινητικότητα των ανθρώπων και τη μεταφορά αγαθών στον αστικό και περιαστικό ιστό προς διασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής. Καταρτίζεται για διάστημα τουλάχιστον δεκαετίας με βάση κριτήρια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά στο πλαίσιο ανάπτυξης της βιωσιμότητας του αστικού χώρου.
«Φορέας εκπόνησης» είναι ο αρμόδιος για την περιοχή παρέμβασης ΟΤΑ Α’ ή Β’ βαθμού, ή ο Σύνδεσμος δύο ή περισσοτέρων ΟΤΑ Α’ βαθμού που συστήνεται για την κατάρτιση ενιαίου Σ.Β.Α.Κ.
Το αρ.3 αποτυπώνει τον σκοπό και τις αρχές κατάρτισης.
Το αρ.4 τις αρμοδιότητες του φορέα εκπόνησης.
Στο αρ.5 περιγράφεται η σύσταση ομάδας εργασίας με αντικείμενο την κατάρτιση του Σ.Β.Α.Κ.
Στο αρ.6 η λειτουργία του δικτύου φορέων και το «σύμφωνο συμμετοχής».
Στο αρ.7, ο «Κύκλος Σ.Β.Α.Κ.».
Το αρ.8 ορίζει τη διαδικασία εξέτασης και χαρακτηρισμού, το αρ.9 την επικαιροποίηση σχεδίου δράσης και την αναθεώρηση Σ.Β.Α.Κ., το αρ.10 την εποπτεία, το αρ.11 την ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Να σημειωθεί ότι στο αρ.13 υπάρχουν αναλυτικά μεταβατικές διατάξεις για τις εκκρεμείς διαδικασίες.
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) είναι το στρατηγικό σχέδιο που καταρτίζεται με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές περιοχές και τα περίχωρά τους και την ικανοποίηση των αναγκών για την κινητικότητα των ανθρώπων και τη μεταφορά αγαθών στις περιοχές αυτές. Το ΣΒΑΚ στηρίζεται στις υφιστάμενες πρακτικές πολεοδομικού και κυκλοφοριακού σχεδιασμού, στα εγκεκριμένα πολεοδομικά σχέδια όλων των βαθμίδων (Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, Τοπικά Χωρικά Σχέδια, ΓΠΣ/ΤΧΣ) και Πολεοδομικές Μελέτες Επέκτασης Αναθεώρησης ή Τοπικά Σχέδια Εφαρμογής (ΠΜΕΑ/ΤΣΕ), καθώς και όλες τις στρατηγικές μελέτες που συσχετίζονται με αυτά (Επιχειρησιακό Σχέδιο Ο.Τ.Α., ΣΒΑΑ, ΣΟΑΠ, ΟΧΕ, ΣΔΑΕ, Τοπικά Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, ΣΔΑΕΚ, ΣΔΑ, Αναπτυξιακές μελέτες) και ενσωματώνει επιμέρους τομεακές πολιτικές, αναπτύσσει και προωθεί συμμετοχικές διαδικασίες για την επιλογή των μέτρων παρέμβασης και περιλαμβάνει μεθόδους παρακολούθησης και αξιολόγησής τους.
Το ΣΒΑΚ σχεδιάζεται και καταρτίζεται με ορίζοντα δεκαετίας στο πλαίσιο σχεδιασμού και ανάπτυξης της βιωσιμότητας του αστικού χώρου, με κριτήρια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά και καλύπτει όλους τους τρόπους και τα μέσα μεταφοράς στην περιοχή παρέμβασης, ώστε η κινητικότητα των πολιτών και οι αστικές μεταφορές να καθίστανται λειτουργικές και βιώσιμες για το σύνολο των χρηστών.
Κατά την κατάρτιση του ΣΒΑΚ εξετάζονται, ιδίως, θέματα που αφορούν δημόσιες μεταφορές, μη μηχανοκίνητα μέσα (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο), συνδυασμένες μεταφορές, οδική ασφάλεια, διαχείριση κυκλοφορίας και στάθμευσης, αστική εφοδιαστική αλυσίδα, διαχείριση κινητικότητας και ευφυή συστήματα μεταφορών, κίνητρα και αντικίνητρα για τους πολίτες, πρόσβαση στις θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές, προώθηση της ηλεκτροκίνησης, βιοκλιματικό σχεδιασμό του δημόσιου χώρου, και δίνεται έμφαση στη διεύρυνση των δικτύων ήπιας κυκλοφορίας σε συνδυασμό με την αντίστοιχη διεύρυνση των δικτύων των ελεύθερων, κοινόχρηστων – κοινωφελών, αστικών χώρων, συνδυάζοντας την πεζή κινητικότητα με δίκτυα πράσινων υποδομών, των δικτύων νερού (ρέματα, ποτάμια, παράκτιες ζώνες) και διαδρομών και την ολοκληρωμένη διαχείριση του δημόσιου χώρου. Στο ΣΒΑΚ συνεκτιμώνται στρατηγικά κείμενα και εθνικές πολιτικές που αφορούν, ιδίως, την ανάπτυξη των μεταφορών, την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, την οδική ασφάλεια και την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, τις στρατηγικές και κατευθύνσεις του ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού και αστικής αναζωογόνησης, καθώς και της συνεργατικής και κυκλικής οικονομίας για τα θέματα μεταφορών (πηγή: economix.gr).