Με 19 αρνητικές ψήφους, προερχόμενες από τις παρατάξεις της μειοψηφίας, έναντι 13 θετικών, το Δημοτικό Συμβούλιο Διονύσου, στην πρόσφατη συνεδρίασή του τη Δευτέρα 9 Μαΐου γνωμοδότησε αρνητικά στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τα τεχνικά έργα που μελέτη της Περιφέρειας προτείνει για την οριοθέτηση και διευθέτηση του ρέματος της Ροδόπολης, γνωστού και ως Πετρόρεμα. Χαρακτηριστικό είναι πως ανάμεσα στις αρνητικές ψήφους ήταν και αυτή του Χ. Πέππα, από την παράταξη “Η πόλη μας, Το σπίτι μας”, που συνεργάζεται με τη Δημοτική Αρχή, ενώ λευκό ψήφισε ο Πρόεδρος του Σώματος Θ. Κρητικός, στέλεχος της Διοίκησης. Στη συγκεκριμένη, μάλιστα συνεδρίαση των 7 θεμάτων, αυτή ήταν η δεύτερη απόφαση, με την οποία το Σώμα απέρριψε εισήγηση της Δημοτικής Αρχής, μια που λίγο νωρίτερα, και με την ίδια σχεδόν πλειοψηφία, είχε απορριφθεί η αύξηση στο ύψος των τροφείων στους Παιδικούς Σταθμούς του Δήμου.
Πιο συγκεκριμένα, το υπό συζήτηση ρέμα βρίσκεται στα σύνορα Σταμάτας- Ροδόπολης, δέχεται φορτίο και από το Διόνυσο, παρουσιάζει έντονα πλημμυρικά φαινόμενα και γι’ αυτό η Περιφέρεια, στην αρμοδιότητα της οποίας ανήκουν τα ρέματα, ανέθεσε τη μελέτη οριοθέτησης και διευθέτησής του με τεχνικά έργα- ανοιχτοί ή κλειστοί αγωγοί, φυσική κοίτη, ακόμη και εκτροπή- σε μήκος 2200 μέτρων, στο ύψος των οδών Ρούμελης, Πίνδου, Μ. Αλεξάνδρου, Αγ. Φανουρίου, που βασίζεται στις κατευθύνσεις υδραυλικής μελέτης της ΕΥΔΑΠ από το 1995. Για το συγκεκριμένο ρέμα δεν υπάρχει καμιά διοικητική πράξη, με την οποία η πολιτεία να το καθορίζει και να το κατοχυρώνει, με αποτέλεσμα οι οικιστικές πιέσεις που έχει δεχθεί να είναι ανεξέλεγκτες- με σπίτια, ιδιοκτησίες και κατασκευές πολύ κοντά ή πάνω ή και μέσα στο ρέμα και με μικρά ή πρόχειρα τεχνικά έργα που αποδεικνύονται ανεπαρκή.
Το Δημοτικό Συμβούλιο, και πριν από αυτό το Τοπικό Συμβούλιο της Σταμάτας αλλά και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου, στο πλαίσιο της προβλεπόμενης διαβούλευσης κλήθηκαν να γνωμοδοτήσουν για την περιβαλλοντική επίπτωση των προτεινόμενων έργων: Και το μεν Τοπικό έδωσε ομόφωνα αρνητική γνωμοδότηση στη ΜΠΕ, θεωρώντας πως τα προτεινόμενα έργα έχουν και μεγάλο εύρος και θα προκαλέσουν κοινωνικές αντιδράσεις, ενώ κατά πλειοψηφία η ίδια Μελέτη είχε γίνει δεκτή από την Επιτροπή, όπου μάλιστα είχε κληθεί να την παρουσιάσει και να δώσει σχετικές διευκρινίσεις ο μελετητής. Σ’ εκείνη τη συνεδρίαση, του περασμένου Μαρτίου, είχε μειοψηφήσει ο επικεφαλής της παράταξης Εύπολις- Συνεργασία Δημοτών Διονύσου Κ. Κουριδάκης, επισημαίνοντας πως η ΜΠΕ στην αποτύπωση της σημερινής κατάστασης στο ρέμα, αποκρύπτει την ύπαρξη μεγάλης παρόχθιας συστοιχίας πλατανιών την οποία, μάλιστα, “βαφτίζει” αραιή και θαμνώδη, με είδη που δεν ανήκουν στα προστατευόμενα. Ο κ. Κουριδάκης τότε είχε αναρωτηθεί αν ήταν σκόπιμη αυτή η απόκρυψη, μια που σε αντίθετη περίπτωση έκδοση περιβαλλοντικών όρων δεν είναι δυνατή. Ο ίδιος, με αφορμή τη λύση της εκτροπής τμήματος του ρέματος, που κατά τον ίδιο το μελετητή αποτελεί παρέκκλιση από τις αρχές της περιβαλλοντικής προστασίας, υπογράμμισε πως η αναφορά αυτού του μελετητή σε αντιδράσεις παροχθίων ιδιοκτητών, “που έχουν καταπατήσει το ρέμα, που έχουν χτίσει στο ρέμα ή κάναν γεφύρια όπου τους βόλευε ή άλλα εκτρώματα πάνω στην κοίτη” δημιουργεί υπόνοιες για ιδιότυπη ασυλία της αυθαιρεσίας σε βάρος όλων των υπολοίπων, που θα κληθούν να πληρώσουν το υπέρογκο κόστος των έργων διευθέτησης- μόνο ο κλειστός αγωγός στο μήκος της εκτροπής θα στοιχίσει γύρω στο ενάμιση εκατομμύριο ευρώ!
Η ΜΠΕ τότε, όπως προαναφέρθηκε, είχε εγκριθεί κατά πλειοψηφία από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, με δυο παρατηρήσεις: Να προστατευθούν τα πλατάνια με σύγχρονες τεχνικές μεθόδους και να επιλεγεί η λύση της εκτροπής του ρέματος σε μήκος περίπου 80 μέτρων στην Αγ. Φανουρίου, μια που διέρχεται μέσα από 3 ιδιοκτησίες, με τη μία εξ αυτών να έχει χτίσει γκαράζ πάνω από τον αγωγό. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως κατά μήκος του ρέματος, στο υπό συζήτηση τμήμα του, και ειδικά στην αρχή και το τέλος, πριν επανέλθει στη φυσική κοίτη του, εντοπίζονται πλήθος αυθαίρετων και παράνομων παρεμβάσεων από παρόδιους ιδιοκτήτες, με κατασκευές πάνω ή και μέσα στο ρέμα “κάτω από τη μύτη της πολιτείας που ανέχτηκε αυτή την κατάσταση για διάστημα δεκαετιών, και καλούμαστε σήμερα εκ των υστέρων να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις”, υπογράμμιζε συνεχώς ο Αντιδήμαρχος Γ. Φωτάκης.
Αυτές οι δυο διαστάσεις του προβλήματος, η περιβαλλοντική-οικολογική και η κοινωνική, μαζί με την ανάγκη για την αποτροπή καταστροφικών πλημμυρικών φαινομένων, που ακολουθούν την κλιματική αλλαγή και σε βάθος 50ετίας, κυριάρχησαν και στη συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Κεντρικοί ομιλητές ο κ. Κουριδάκης από την πλευρά του Εύπολι, ο Π. Πανάγος από τη Λαϊκή Συσπείρωση και η Λ. Φέρμελη από τους ΜΑΖΙ για τον Διόνυσο, ενώ παρεμβάσεις έκαναν οι Χ. Παπαβασιλείου από τη Δημοτική Αρχή, Α. Πέππα από τη μείζονα μειοψηφία και ο Σπ. Γιαννουλάτος από τον Εύπολι. Τέλος, παρέμβαση πραγματοποίησε και ο Δ. Ζαρρής, Δρ στο Πολυτεχνείο στην υδρολογία, με εμπειρία στη διαχείριση υδατικών πόρων στις αναπτυσσόμενες χώρες, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον Εύπολι. Στο Δημοτικό Συμβούλιο ο κ. Ζαρρής μίλησε με την ιδιότητά του ως μέλους του Συλλόγου Πολιτών υπέρ των ρεμάτων ΡΟΗ, που εδώ και χρόνια αναπτύσσει πλούσια δράση για την προστασία των ρεμάτων της χώρας.
Στην απόκρυψη της ύπαρξης πυκνής συστοιχίας πλατανιών αναφέρθηκε και πάλι ο επικεφαλής του Εύπολι, χαρακτηρίζοντάς την “εξόφθαλμο και εξοργιστικό ψεύδος στην προσπάθεια παραπλάνησής μας”, ενώ είναι προφανές πως και το ρέμα αυτό, όπως και το Βρυσάκι και το ρέμα Διονύσου, είναι κατάφυτο από πλατάνια. Όσο για τις πιθανές αντιδράσεις παρόχθιων ιδιοκτητών στα έργα διευθέτησης, ο κ. Κουριδάκης υπογράμμισε πως “ερχόμαστε εκ των υστέρων να προστατέψουμε αυτούς που κάποτε δεν σεβάστηκαν το ρέμα αλλά το καταπάτησαν, προσέβαλαν το περιβάλλον και υποθήκευσαν το μέλλον της πόλης”. Ο επικεφαλής του Εύπολι στάθηκε ακόμη στο “εξοργιστικό” κόστος των προτεινόμενων έργων, αλλά και στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος με 75% του μήκους του ρέματος σε κλειστό αγωγό και μόνο 25% ανεπικάλυπτη κοίτη και πρότεινε την αναπομπή της μελέτης στην Περιφέρεια, ώστε να επανέλθει “με τροποποιήσεις και αλήθειες”, με λύσεις φιλικότερες στο περιβάλλον και κυρίως οικονομικότερες και ασφαλέστερες προς όφελος των πολλών και όχι ορισμένων, ώστε να καλυφθεί η πραγματικά κοινωνική διάσταση του προβλήματος.
“Το πιο δροσερό σημείο της ευρύτερης περιοχής θα μεταβληθεί σε αποψιλωμένη έκταση σε επιφάνεια 13.500 τ.μ. αν υλοποιηθεί η μελέτη όπως έχει έρθει”, υποστήριξε από την πλευρά του ο Π. Πανάγος από τη Λαϊκή Συσπείρωση. Ο ίδιος απαρίθμησε αυτά τα οποία παραμένουν αναπάντητα στη συγκεκριμένη μελέτη: Με διαφορετικό τρόπο αντιμετωπίζονται παρόχθιες ιδιοκτησίες, από τις οποίες διέρχεται το ρέμα, δεν διασαφηνίζονται όροι ασφάλειας και υγιεινής στη διέλευση του ρέματος, δεν εξετάζονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των παρόχθιων σε συνάρτηση με τα έργα διευθέτησης και πιθανές μικρές απαλλοτριώσεις εφόσον δεν θίγεται υπάρχουσα κατοικία, δεν προβλέπεται η αποκατάσταση της χλωρίδας δεξιά και αριστερά από τις ανοιχτές διατομές. Ο ίδιος, σε μια γενική προσέγγιση του προβλήματος των- πολλών- ρεμάτων στο Δήμο Διονύσου ζήτησε την πλήρη καταγραφή και οριοθέτησή τους, πριν η κατάσταση να γίνει μη αναστρέψιμη, με έργα και λύσεις μεγάλων παρεμβάσεων που νομιμοποιούν αυθαιρεσίες και παρανομίες πάνω και μέσα στις κοίτες. Τέλος, ο κ. Πανάγος αναφέρθηκε και στα έργα που εκτελούνται εδώ και λίγο καιρό στο υπό συζήτηση ρέμα, και στη συμβολή των οδών Μ. Αλεξάνδρου και Αγ. Φανουρίου, “χωρίς να γνωρίζουμε ποιος τα κάνει, με ποια άδεια ή έγκριση ή γνωμοδότηση ποιου οργάνου, αγνοώντας αν τα έργα αυτά εναρμονίζονται ή όχι με προτεινόμενα έργα της μελέτης διευθέτησης. Ο πρόσφατος καθαρισμός, επιπλέον, έχει καταστρέψει τη φυσική κλίση του ρέματος, με αποτέλεσμα τα λιμνάζοντα νερά και τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία”, προσέθεσε χαρακτηριστικά.
Την απέχθεια των μελετητών για τις λύσεις των μηδενικών παρεμβάσεων, που ανεξήγητα και αναιτιολόγητα θεωρούνται αντικοινωνικές και αντιοικονομικές, και σ’ αυτή και σε άλλες μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχουν έρθει στο Δήμο , επεσήμανε εν συνεχεία η Λ. Φέρμελη από τους ΜΑΖΙ για τον Διόνυσο. Η κ. Φέρμελη υπογράμμισε πως στη ΜΠΕ δίνεται μεγαλύτερη σημασία από τις επιπτώσεις των έργων διευθέτησης κατά την περίοδο κατασκευής τους, παρά σε βάθος χρόνου από την υλοποίησή τους, ενώ με τα έργα αυτά συνέδεσε και τις πυρκαγιές από το 2009 και μετά, που προφανώς επηρεάζουν τα υδρολογικά στοιχεία και τα πλημμυρικά δεδομένα. Τέλος, τόνισε πως το ιδιοκτησιακό καθεστώς στα ρέματα είναι σύνθετο, μια που πολλές περιοχές μπήκαν στο Σχέδιο την εποχή που τα ρέματα μπαζώνονταν και θεωρήθηκαν ιδιωτικά οικόπεδα. Η κ. Φέρμελη υπογράμμισε ακόμη πως η λύση σημειακών παρεμβάσεων στην υφιστάμενη κατάσταση του Πετρορέματος, με έργο φιλικό στο περιβάλλον, θα απέτρεπε πλημμυρικά φαινόμενα, θα ήταν οικονομικότερη και δεν θα προκαλούσε κοινωνικά προβλήματα και αντιδράσεις.
Να ανοίξουν τα μπαζωμένα, όπου υπάρχουν μικρές διατομές, και να γίνουν απαλλοτριώσεις στις καταπατήσεις, ζήτησε από την πλευρά του ο εντεταλμένος σύμβουλος Πολεοδομίας Χ. Παπαβασιλείου, τονίζοντας πως με τα κατάλληλα τεχνικά έργα θα εξασφαλισθούν οι απαραίτητες διατομές που θα υποδεχθούν τα αυξημένα υδατικά φορτία.
Στη δική της παρέμβαση η Αγγ. Πέππα από τους Ανοιχτούς Ορίζοντες, ενώ παραδέχθηκε την ανάγκη προστασίας της περιοχής που στο πρόσφατο παρελθόν έχει δώσει έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, διαφώνησε εντούτοις με τα προτεινόμενα έργα στη μελέτη που καταστρέφουν τη φυσική βλάστηση και υποβαθμίζουν την περιοχή. Η κ. Πέππα παραδέχθηκε ακόμη και τις εκτροπές λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων, που όμως «κάποιες έγιναν με νόμιμες οικοδομικές άδειες», συνεπώς “δεν μπορούμε να τα γκρεμίσουμε και να τα ισοπεδώσουμε όλα από τη μια στιγμή στην άλλη”, είπε χαρακτηριστικά, ζητώντας την υλοποίηση ενός σωστού έργου.
“Αδιανόητη” χαρακτήρισε ο Σπ. Γιαννουλάτος από τον Εύπολι τη λύση της τεθλασμένης γύρω από σπίτια, για να μη θιχθεί η ιδιοκτησία ημετέρων, και κάλεσε τους δημοτικούς συμβούλους που εκλέγονται στη Σταμάτα και γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα να πάρουν θέση.
Εξαιρετικά κατατοπιστική, τέλος, ήταν η τοποθέτηση του Δ. Ζαρρή εκ μέρους της ΡΟΗΣ, την οποία και έλαβαν υπόψη τους στο τέλος πολλοί δημοτικοί σύμβουλοι για την έκφραση ψήφου. Ο κ. Ζαρρής, που είχε καταθέσει στο Δημοτικό Συμβούλιο τεχνικό υπόμνημα για τη βλάστηση στο ρέμα, επανέλαβε την πεποίθηση πως η ύπαρξη συστοιχιών με πλατάνια σκόπιμα απεκρύβη στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που δεν τα προστατεύει. Ο ειδικός επιστήμονας επεσήμανε πως εναλλακτικά σενάρια με λύσεις εφικτών σημειακών παρεμβάσεων, που και οικονομικότερες είναι και πιο ορθές περιβαλλοντικά, δεν εξετάστηκαν στη ΜΠΕ, ενώ αναφέρθηκε διεξοδικότερα στη λύση του κλειστού αγωγού των 240 μέτρων στο κέντρο της οδού Πίνδου, με την προαναφερόμενη εκτροπή: Η σύγχρονη τάση διευθέτησης, τόνισε, προτρέπει την αποκάλυψη των ρεμάτων και όχι την κατασκευή κλειστών αγωγών, όπως εν προκειμένω. Εξέφρασε μάλιστα την απορία του γιατί ενώ στη Μελέτη αναφέρεται το σενάριο που διατηρεί τη φυσική κοίτη, τούτο δεν προκρίνεται με τη δικαιολογία πως είναι ακριβότερο, χωρίς όμως αυτή η δικαιολογία να τεκμηριώνεται οικονομοτεχνικά. Ο ίδιος επεσήμανε τον τεράστιο κίνδυνο του εγκλωβισμού ογκώδους αντικειμένου στον κλειστό αγωγό, και κυρίως στην είσοδό του, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικό πλημμυρικό φαινόμενο στη γύρω περιοχή.
Η παραπάνω επισήμανση θύμισε στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Θ. Κρητικό περιστατικό στη Ροδόπολη το 2016, όταν κλήθηκε από πολίτη επειδή είχε σπάσει ο εγκιβωτισμένος αγωγός του εκεί ρέματος λόγω απόφραξης από τεράστια ρίζα φοίνικα!
Απαντώντας στις παρατηρήσεις των συναδέλφων του ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος επανέλαβε τις διαστάσεις, υπό το πρίσμα των οποίων αντιμετωπίζει η Δημοτική Αρχή τις μελέτες διευθέτησης των ρεμάτων- περιβαλλοντική, κοινωνική, αντιπλημμυρική- υπογραμμίζοντας παράλληλα πως φορέας της μελέτης δεν είναι ο Δήμος αλλά η Περιφέρεια. Ο κ. Φωτάκης τόνισε για μια ακόμη φορά πως στο πλαίσιο της διαβούλευσης ο Δήμος Διονύσου προσέθεσε στη μελέτη τους όρους προστασίας των πλατανιών και της εκτροπής του ρέματος στην Αγ. Φανουρίου, ενώ προκάλεσε τους συναδέλφους του να αντιμετωπίσουν κατάματα την κοινωνική διάσταση: Αν θέλετε να γκρεμίσουμε, πείτε το καθαρά, ρητά και κατηγορηματικά, επέμεινε ο Αντιδήμαρχος, προσθέτοντας πως με εικασίες το πρόβλημα δεν λύνεται ενώ τυχόν αναπομπή της μελέτης στην Περιφέρεια θα πρέπει να συνοδεύεται από ξεκάθαρες διευκρινίσεις.
Η θέση του δεν έπεισε 19 από τους παριστάμενους δημοτικούς συμβούλους, που έδωσαν αρνητική ψήφο, έναντι 13 που ψήφισαν θετικά. Η ΜΠΕ δεν απέσπασε θετική γνωμοδότηση από το Δημοτικό Συμβούλιο, που σημαίνει πως επιστρέφει στην Περιφέρεια. Απαντώντας, τέλος, σε σχετικό ερώτημα της Οδού Διονύσου στη συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής την Τρίτη 17 Μαΐου, ο Αντιδήμαρχος φάνηκε ιδιαιτέρως προβληματισμένος: “Απορρίφθηκε η ΜΠΕ, ναι, αλλά στο αποφασιστικό τι θα γράψουμε; Για ποιους λόγους την απορρίψαμε; Τι θα πούμε στην Περιφέρεια; Ότι απορρίψαμε τις κατευθύνσεις του 1995; Αμφισβητούνται τα στοιχεία τα ποσοτικά και τα υδρολογικά; Εγώ κατάλαβα πως πάμε από μηδενική βάση, με μια άρνηση που κατά τη γνώμη μου είναι και στείρα και προειλημμένη απόφαση. Αλλά αυτό μόνο σοβαρή αντιμετώπιση δεν είναι”.
Σημειωτέον πως αυτή είναι η τρίτη ΜΠΕ για διευθέτηση ρέματος, για την οποία το Σώμα καλείται να γνωμοδοτήσει, μια που είχαν προηγηθεί η ΜΠΕ για το ρέμα Βρυσάκι, όπου με ισχυρή παρέμβαση από τον Εύπολι σώθηκαν πολλά πλατάνια αλλά συνεχίζουν να κινδυνεύουν άλλα τόσα, αλλά και αυτή για το ρέμα Διονύσου σε μήκος 6 χιλιομέτρων, τον περασμένο Ιούλιο, που είχε εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο με μόλις μια ψήφο διαφορά.
Στο Δήμο Διονύσου, αξίζει να σημειωθεί, υπάρχουν ρέματα παντού. Μια καταγραφή τους από την Περιφέρεια είναι και η παρακάτω:
