*Γράφει ο Η. Υφαντής
Σε περιόδους προεκλογικές, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από προγράμματα, σχέδια, εξαγγελίες και υποσχέσεις, τα οποία -συνήθως- συνοδεύουν ισχυρότατες δόσεις επικοινωνιακής προβολής και υπερ-έκθεσης, σε μια προσπάθεια να προστεθεί περιεχόμενο στο «κενό» των φωτογραφικών στιγμιοτύπων, των αστραφτερών χαμόγελων, των -με ασήμαντη ή σημαντική αφορμή- κοινωνικών δηλώσεων ή εκδηλώσεων.
Είναι πραγματικά αμφίβολο αν οι πολίτες ενδιαφέρονται, μελετούν, αξιολογούν και συμπεριλαμβάνουν τα προεκλογικά προγράμματα στα κριτήρια για την επιλογή των αιρετών εκπροσώπων τους. Είναι, όμως, βέβαιο ότι δεν συγκρατούν το περιεχόμενο των δεσμεύσεων, δεν διεκδικούν την υλοποίησή τους και δεν απαιτούν απολογισμό επί τη βάσει υπεσχημένων -πεπραγμένων.
Φαίνεται, άρα, πως τα επιτελεία χάνουν πολύτιμο χρόνο προκειμένου να συντάξουν πλήρη, πλούσια, ευφάνταστα, ελκυστικά και δημοφιλή προγράμματα. Αν είχε πραγματοποιηθεί το 10% όσων έχουν κατά καιρούς υποσχεθεί υποψήφιοι δήμαρχοι και παρατάξεις, ο δήμος Διονύσου θα ήταν… παραδείσιος. Θεωρώ πολύ πρακτικότερο να περιοριστούν σε μια προσεκτική επιλογή από τα δημοσίως διαθέσιμα, επαναλαμβανόμενα και ανακυκλούμενα, προεκλογικά προγράμματα.
Θεωρώ, συναφώς, σημαντικότερο να μας απασχολήσει το ζήτημα της διακυβέρνησης και, ειδικότερα, τα επιμέρους ζητήματα του νόμιμου, του ηθικού και της υπέρβασης των θεσμικών προνοιών. Εξηγούμαι: Οι υφιστάμενες θεσμικές πρόνοιες επιτρέπουν νομικά κατοχυρωμένες πρακτικές και συμπεριφορές διακυβέρνησης, οι οποίες είναι -κατάφωρα- ηθικώς επιλήψιμες. Υπάρχουν, φυσικά, και οι παράνομες, παράτυπες, εξόφθαλμα χειραγωγημένες διαδικασίες αλλά δεν είναι του παρόντος. Ας όψονται οι συμψηφισμοί, οι αμοιβαίες ασυλίες και οι (αδι)αφανείς συναλλαγές.
Αρκεί, όμως, η θεωρητική-γενικόλογη προσέγγιση. Τι θα μπορούσε -συγκεκριμένα- να απαιτήσει ο πολίτης;
- Αξιοποίηση του Δημοτικού Συμβουλίου ως συλλογικού οργάνου για τη συνεννόηση και συνεργασία μεταξύ των παρατάξεων, με υιοθέτηση συναινετικών διαδικασιών στην προετοιμασία και προπαρασκευή της Ημερήσιας Διάταξης και τη λήψη των αποφάσεων, χωρίς απεμπόληση των δικαιωμάτων της δημοτικής αρχής και των παρατάξεων της μειοψηφίας.
- Αξιοποίηση του Δημοτικού Συμβουλίου ως βήματος για τους πολίτες και τις συλλογικές οντότητες.
- Αξιοποίηση αδιάβλητων ψηφιακών εργαλείων για την πραγματοποίηση δημοψηφισμάτων σε τοπική ή δημοτική κλίμακα, όταν πρόκειται να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις ή/και να τεθούν προτεραιότητες, οπότε καθίσταται σημαντική η αμεσο-δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών.
- Τακτικό, δημόσιο απολογισμό της δημοτικής αρχής με αξιοποίηση του διαδικτύου και με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών για την διατύπωση ερωτημάτων και την διευκόλυνση του διαλόγου, ώστε να μην εκφυλιστεί το εγχείρημα σε ανούσιους μονολόγους.
- Επιλογή του Γενικού Γραμματέα, των Προέδρων των δημοτικών ΝΠΔΔ, καθώς και των Ειδικών Συμβούλων και Συνεργατών με δημόσια πρόσκληση, υποβολή υποψηφιοτήτων και επιλογή των καταλληλότερων με βάση τις προδιαγραφές, ανάγκες και ειδικές απαιτήσεις κάθε θέσης.
- Τακτικό, δημόσιο απολογισμό του έργου του Γενικού Γραμματέα, των Προέδρων των ΝΠΔΔ, των Ειδικών Συμβούλων και Συνεργατών.
- Συγκρότηση διαπαραταξιακής επιτροπής για την εποπτεία των απευθείας αναθέσεων σε συνδυασμό με τη δημιουργία του Μητρώου Προμηθευτών και Παρεχόντων Υπηρεσίες.
- Ουσιαστική ενεργοποίηση και διαπαραταξιακή εποπτεία των μηχανισμών Εσωτερικού Ελέγχου Ο.Τ.Α.
Αν και ο κατάλογος δεν είναι εξαντλητικός και χωρεί εμπλουτισμό, οι προτάσεις είναι ήδη αρκετές και αρκούντως προκλητικές για όσους και όσες έχουν αποφασίσει ή πρόκειται να αποφασίσουν την διεκδίκηση της ψήφου των δημοτών.
Με δεδομένα ότι (α) έχω παρουσία στον δημόσιο βίο με συμμετοχή στα τοπικά αυτοδιοικητικά, (β) έχω εκλεγεί (άπαξ) και έχω αναλάβει (άμισθη) θέση ευθύνης και (γ) θεωρώ, για διάφορους λόγους, αυτόν τον κύκλο ολοκληρωμένο, κλείνω με την εδραιωμένη πεποίθηση ότι είμαστε εμείς, οι πολίτες, οι αποκλειστικά υπεύθυνοι για το ήθος, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα αυτών που μας διοικούν. Αυτοί μας αρέσουν. Αυτούς επιλέγουμε. Αυτούς ψηφίζουμε και εξουσιοδοτούμε (άνευ όρων και προϋποθέσεων) να αποφασίζουν για εμάς.
