Γράφει ο Π. Γεωργιάδης, Ιδρυτικό Μέλος της Παράταξης Νέος Διόνυσος-
Ομότιμος Καθηγητής Πληροφορικής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ)
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
1.Τα θέματα ημερήσιας διάταξης (ΗΔ) του Δημοτικού Συμβουλίου (ΔΣ) συχνά δεν είναι άρτια προετοιμασμένα. Απουσιάζουν αρκετές φορές συνοδευτικά τεκμηριωτικά έγγραφα. Έχει παρατηρηθεί το αρνητικό φαινόμενο να αποσύρονται θέματα ΗΔ είτε λόγω ελλιπούς προετοιμασίας είτε νομικών αντιφάσεων. Στις παρατάξεις της αντιπολίτευσης και στους ανεξάρτητους
δημοτικούς συμβούλους δεν παρέχεται καμία δυνατότητα γνώμης ή εγγραφής θεμάτων με έναν περισσότερο ευέλικτο τρόπο από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.
2.Το ΔΣ ασχολείται συχνά με θέματα τυπολατρικά έως δευτερεύοντα που δεν προσιδιάζουν στον επιτελικό του χαρακτήρα. Αυτό οδηγεί στον περιορισμό χρόνου για ενδελεχή εξέταση θεμάτων που απαιτούν διάλογο ουσίας και προσπάθεια σύγκλισης. Υπάρχει σημαντικό περιθώριο μεταφοράς τυπικών αρμοδιοτήτων σε υπηρεσιακό επίπεδο, χωρίς ριζική αλλαγή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, αρκεί να συγκροτηθεί μια ειδική ομάδα εργασίας για να ασχοληθεί με το θέμα. Στην ομάδα αυτή πρέπει να συμμετέχουν υπηρεσιακοί παράγοντες, για να μεταφέρουν προτάσεις των υπηρεσιών τους για αυτοσυγκέντρωση – αποκέντρωση αρμοδιοτήτων από το ΔΣ σε υπηρεσιακές δομές και κοινοτικά συμβούλια.
3.Ο δημοκρατικός θεσμός της συζήτησης προ ημερησίας διάταξης καταστρατηγείται χρονικά τόσο από τους ερωτώντες, όσο και από τους έχοντες την αρμοδιότητα να απαντήσουν. Κατά κανόνα η χρονική διάρκεια της συζήτησης προ ΗΔ πλησιάζει τις δυο ώρες και αυτό προκαλεί κόπωση και πίεση χρόνου στα εγγεγραμμένα θέματα ΗΔ. Ο δημοκρατικός αυτός θεσμός
πρέπει να βελτιωθεί και να ενισχυθεί το δικαίωμα λόγου, μεταφοράς λαϊκών αιτημάτων και προτάσεων και αντίστοιχης λογοδοσίας των αρμοδίων λαϊκώναιτημάτων και προτάσεων και αντίστοιχης λογοδοσίας των αρμοδίων. Υπενθυμίζω πως υπάρχει και η πλατφόρμα Novoville που επιτρέπει την κατάθεση επισημάνσεων και προβλημάτων της καθημερνής ζωής και δεν αξιοποιείται επαρκώς και συστηματικά ως μέσο υποβολής αιτημάτων και παρακολούθησης των μέτων επίλυσης.
4.Τις συνεδριάσεις του ΔΣ τις παρακολουθούν ελάχιστοι πολίτες είτε διαδικτυακά είτε δια ζώσης.
Απόδειξη ότι οι διαδικασίες συζήτησης δεν προκαλούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης παρόλο που τα θέματα έχουν κατά κανόνα ενδιαφέρον
Β. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΑ ΑΝΤΙΒΑΡΑ
Σύμφωνα με τις παραπάνω διαπιστώσεις ακολουθούν κάποιες προσωπικές μου προτάσεις για δημόσιο διάλογο
α. Οι δημοτικές παρατάξεις να έχουν την ευχέρεια να προτείνουν δια του Προέδρου του ΔΣ ένα κοινό θέμα για την ΗΔ κάθε συνεδρίασης. Για το θέμα αυτό διεξάγεται συζήτηση και αν υπάρχει συναίνεση τίθεται σε ψηφοφορία. Η πρόταση αυτή δεν ενισχύει και δεν αναιρεί την ισχύουσα νομοθεσία. Το αναφαίρετο δικαίωμα εγγραφής θέματος στην ΗΔ από αυξημένο αριθμό συμβούλων παραμένει ως έχει σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
β. Τα θέματα ΗΔ να διανέμονται εγκαίρως με πλήρη τεκμηρίωση π.χ. τουλάχιστον 4 εργάσιμες μέρες πριν από κάθε συνεδρίαση και με συγκεκριμένο εισηγητή. Θέμα που δεν συνοδεύεται από γραπτή εισήγηση αποσύρεται υποχρεωτικά και επανέρχεται σε μεθεπόμενη συνεδρίαση.
γ. Όλα τα μέλη του ΔΣ τηρούν αυστηρά τον χρόνο ομιλίας για θέματα εκτός ΗΔ. Οι απαντήσεις είναι εξίσου συνοπτικές για αποφυγή κατάχρησης χρόνου οποτεδήποτε στο μέσον της διαδικασίας. Ας εφαρμόσουμε κανόνες χρονικής και ουσιαστικής συμπεριφοράς όχι του Κοινοβουλίου αλλά του Ευρωκοινοβουλίου!!!
δ. Για να μην θεωρηθεί, ότι οι χρονικοί περιορισμοί συζήτησης θεμάτων προ ΗΔ, προσβάλλουν δημοκρατικά δικαιώματα, να καθιερωθεί «η μέρα και ώρα της αντιπολίτευσης» μια φορά το μήνα σε ειδική συνεδρίαση του ΔΣ χωρίς χρονικούς περιορισμούς και ζητήματα απαρτίας ή ψηφοφορίες για την λήψη αποφάσεων. Αυτό θα αποτελέσει έναν καθαρά δημοκρατικό έλεγχο και μια συνεχή πρόσκληση για λογοδοσία της ΔΑ.
ε. Να καθιερωθεί η κατάθεση γραπτών ερωτήσεων από εκλεγμένους δημοτικούς και κοινοτικούς συμβούλους προς Αντιδημάρχους /Υπηρεσίες με υποχρεωτική απάντηση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις αναρτώνται στον επίσημο ιστοχώρο του Δήμου σε θεματική ενότητα που φέρει τον τίτλο “Το Βήμα των Πολιτών”.
ζ. Για την ουσιαστική και περισσότερο επιτελική λειτουργία του ανώτατου συλλογικού οργάνου να ορισθεί μια ομάδα εργασίας (task force) για να εισηγηθεί, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες, ποιες τυπολατρικές διατάξεις παραμένουν/μεταφέρονται σε υπηρεσιακό επίπεδο ευθύνης και δεν επιβαρύνουν τα θεσμικά όργανα. Είναι βέβαιο ότι υπάρχει περιθώριο αποσυμφόρησης των θεσμικών οργάνων. Η ειδική ομάδα εργασίας με διαπαραταξιακή συναίνεση, θα μπορούσε να διερευνήσει τις δυνατότητες αποσυγκέντρωσης- αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων. Να εξετασθεί με αντιγραφειοκρατική αντίληψη το όλο πλέγμα θεμάτων ΗΔ των Δημοτικών Συμβουλίων του τελευταίου χρόνου και να τεθούν «τα δάκτυλα επί τον τύπον των ήλων» .
Γ. ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αν κάποιος πιθανός καλόπιστος αντίλογος επιχειρηματολογεί ότι απαιτούνται ευρύτερες νομοθετικές ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου, τότε ας ενεργήσουμε σαν εισηγητικός μοχλός καταλυτικών αλλαγών ώστε να εξαλειφθούν πολλές αιτίες που αποτελούν τροχοπέδη στη ουσιαστική λειτουργία των συλλογικών θεσμικών οργάνων.
Σύμφωνα με τις επισημάνσεις μου, μάλλον καθολικής αποδοχής, κατέθεσα κάποιες προσωπικές ιδέες ώστε να αλλάξουμε το υπόδειγμα που μέχρι σήμερα εφαρμόζεται στη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου και να μεταβούμε σε αλλαγή παραδείγματος για μια περισσότερο ανοιχτή διακυβέρνηση στο Δήμο Διονύσου.
