Δυο γενιές συναντήθηκαν την Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου το βράδυ στο Πολιτιστικό Κέντρο του Αγ. Στεφάνου, όταν η πολιτική μηχανικός Λ. Φέρμελη και η δικηγόρος Μ. Κοροβέση παρουσίασαν σε κοινή εκδήλωση την υποψηφιότητά τους για την Περιφέρεια Ανατολικής Αττικής στις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές, παρόντος του υποψήφιου Περιφερειάρχη Γ. Ιωακειμίδη που απηύθυνε χαιρετισμό στο ακροατήριο. Ήταν εκεί που η κ. Φέρμελη, σήμερα δημοτική σύμβουλος Διονύσου, εισήγαγε στην ομιλία της τον όρο “ανθεκτική πόλη”, ο οποίος στάθηκε η αφορμή για την παρακάτω κουβέντα:
Λ. Φ: Κατ’ αρχάς ο όρος ανθεκτική πόλη δεν είναι καινούργιος κι ούτε τον εφηύρα εγώ, είναι επιστημονικός και τον χρησιμοποιεί η σύγχρονη χωροταξία και πολεοδομία για να δηλώσει την ολιστική προσέγγιση μιας πόλης. Χωρίς να περιορίζεται στα τεχνικά έργα ή στο δομημένο περιβάλλον, περιλαμβάνει και τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και πολιτισμικές παραμέτρους. Έτσι η ανθεκτική πόλη είναι αυτή που όταν υποστεί μια κρίση, πρέπει να μπορεί άμεσα να επανέλθει στην πρότερη κατάστασή της. Αν για παράδειγμα πληγεί από σεισμό ή φωτιά, θα πρέπει την επόμενη ημέρα, έστω και με πληγές, να μπορεί να συνεχίσει και όχι να παραλύσει. Ο όρος ανθεκτικότητα, που ξεκίνησε να χρησιμοποιείται μετά την κλιματική κρίση, σημαίνει ακόμη ότι, εκτός από τις υποδομές, θα πρέπει να εξασφαλίσω ότι οι κάτοικοι της πόλης θα συνεχίσουν να έχουν τουλάχιστον την ποιότητα ζωής που είχαν και πριν την όποια καταστροφή. Κι εδώ μπαίνουν οι κοινωνικές ανισότητες- όπως καταλαβαίνεις, στις κρίσεις οι πιο φτωχοί είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο.
Οδός Διονύσου: Δεκατρία χρόνια στα κοινά, αλλά είναι η πρώτη φορά που ουσιαστικά κάνεις ένα άλμα και από τον ένα Δήμο, έστω καλλικρατικό των 7 Κοινοτήτων, όπως είναι ο Δήμος Διονύσου, πηγαίνεις σε μια αυτοδιοικητική βαθμίδα που έχει στην εποπτεία της, με ευθύνη συντονισμού και προγραμματισμού, 66 Δήμους.
Λ.Φ.: Ναι. Βέβαια εγώ περιορίζομαι στην Ανατολική Αττική που έχει 16, αλλά είναι σαν να συγκεντρώνει τα προβλήματα και των 66 Δήμων.
Ο.Δ.: Στο χαιρετισμό του ο υποψήφιος Περιφερειάρχης ανέφερε πως η Ανατολική Αττική, μετά την κατασκευή του αεροδρόμιου, αφέθηκε στην τύχη της και παραμελήθηκε.
Λ. Φ.: Είναι αλήθεια αυτό. Αλλά στην παράταξή μας θεωρούμε πως η Δυτική Αττική είναι ακόμη πιο παραμελημένη, με πολύ πιο έντονα προβλήματα, ακριβώς στο πλαίσιο της ανθεκτικής πόλης, γιατί εκεί παρουσιάζονται τεράστιες κοινωνικές ανισότητες.
Ο.Δ.: Να μείνουμε λίγο στην Ανατολική Αττική, όπου τώρα αποκτάς καλύτερη εικόνα γύρω από τους 16 Δήμους της.
Λ.Φ.: Τους έχω επισκεφθεί, είναι αλήθεια, αλλά μεγαλύτερη γνώση έχω ασφαλώς για τους Δήμους της Βορειοανατολικής Αττικής. Λόγω του επαγγέλματός μου έχω ασχοληθεί με τη Ραφήνα, το Μάτι, τον Μαραθώνα, τον Ωρωπό, και βέβαια με το Δήμο Διονύσου. Μικρότερη γνώση έχω προφανώς για τα 3Β, αλλά θα σου πω ότι αγαπώ το Λαύριο με το λιμάνι και την ιστορία του. Προσπαθώ να αντιληφθώ τι συμβαίνει σε όλη αυτή την τεράστια περιοχή, που κατά τη γνώμη μου περιλαμβάνει τα προβλήματα όλης της Ελλάδας. Θυμάσαι ίσως πως στην ομιλία μου ανέφερα ότι η έκταση της Ανατολικής Αττικής είναι 1517 τετραγωνικά χιλιόμετρα, σχεδόν το 40% όλης της Περιφέρειας, με 517.000 πληθυσμό, το 1/8 του πληθυσμού του Λεκανοπεδίου, που βέβαια δεν είναι ισομερώς κατανεμημένος.
Ο.Δ.: Υπάρχουν οριζόντια προβλήματα, που θα συναντήσουμε ας πούμε και στο Διόνυσο και στα 3Β και στην Παλλήνη;
Λ.Φ.: Ασφαλώς. Το πιο βασικό είναι η έλλειψη πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, καθώς και υποδομών. Η διαχείριση για παράδειγμα των υγρών και των στερεών αποβλήτων είναι κοινό πρόβλημα που απασχολεί όλους τους Δήμους. Έχει βελτιωθεί βέβαια η κατάσταση σε σύγκριση με αυτήν πριν από 5 χρόνια ας πούμε, και το βλέπουμε και στο Δήμο Διονύσου όπου γίνονται έργα αποχέτευσης.
Ένα σημαντικό επίσης πρόβλημα είναι η ανεπαρκής αντιπλημμυρική θωράκιση της Ανατολικής, αλλά και ολόκληρης Αττικής. Με αφορμή και τις δραματικές ώρες που ζουν οι Θεσσαλοί και οι Ευβοιώτες, είναι φανερό ότι πρέπει χωρίς καμιά άλλη χρονοτριβή να επικαιροποιηθούν οι χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας, που έχουν ήδη εκπονηθεί το 2017-18 από το ΥΠΕΝ για την Αττική. Σε μια δημόσια τοποθέτησή του ο καθηγητής κ. Μπελαβίλα επισημαίνει ότι “Αυτές οι μελέτες θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, της επικαιροποίησης επί το δυσμενέστερο σε σχέση με την κλιματική κρίση, της διατύπωσης των σχεδίων αντιμετώπισης και διαχείρισης κινδύνου” και υπογραμμίζει πως αυτό δεν έγινε ποτέ. Δηλαδή, με λίγα λόγια και όπως το καταλαβαίνω, τα νέα αντιπλημμυρικά έργα θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα πλημμυρικά δεδομένα της κλιματικής κρίσης και όχι απλά να βάζουμε οχετούς εκεί που έχουμε ρέματα, διαλύοντας το υφιστάμενο δασικό περιβάλλον, κόβοντας δέντρα κ.λπ.
Άλλο βασικό πρόβλημα, αλλού λίγο μεγαλύτερο αλλού μικρότερο, είναι αυτό της έλλειψης συγκοινωνίας και καλής σύνδεσης με τη μητρόπολη: Όταν ζεις στην Ανατολική Αττική, για να φτάσεις στην Αθήνα με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αν δεν βρίσκεσαι δίπλα στον προαστιακό όπως είναι η Κάντζα για παράδειγμα, είναι χαοτικό. Ανέκαθεν πίστευα, για να πω την αλήθεια, πως αυτή η Περιφέρεια θα έπρεπε να σπάσει σε δυο κομμάτια- νότιο τμήμα και παραλιακό μέτωπο μαζί, και το άλλο κομμάτι να είναι η βόρεια και η ορεινή περιοχή. Είναι βέβαια σαφές πως υπάρχουν και ειδικότερα προβλήματα. Στο Λαύριο, για παράδειγμα, υπάρχει λιμάνι, μια πύλη εισόδου δηλαδή, όπως και στη Ραφήνα, που έχουν δυνατότητες ανάπτυξης. Μαζί με την τρίτη πύλη, που είναι το αεροδρόμιο, αλλά και το λιμάνι αλιευτικών σκαφών στον Ωρωπό, συνθέτουν ένα πλαίσιο που πρέπει να δούμε πώς μπορεί να αξιοποιηθεί.
Ο.Δ.: Και σε ποια κατεύθυνση θα είναι αυτή η αξιοποίηση και η ανάπτυξη;
Λ.Φ.: Πολλαπλή. Έχουμε δυναμικό για ανάπτυξη τουριστική, για ανάπτυξη αγροτικής παραγωγής και κτηνοτροφίας, αλλά και φυσικά για ανάπτυξη παροχής υπηρεσιών, βιομηχανικής παραγωγής- έχουμε τα πάντα. Χώρια η μεγάλη ιστορία της περιοχής- έχουμε πάρα πολλούς και σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους, το Σούνιο, το Μαραθώνα, τον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας στην Αρτέμιδα, το Λαύριο αλλά και τα βυζαντινά εκκλησάκια στην βόρεια πλευρά της Πεντέλης, το ιερό του Διονύσου, τους προϊστορικούς οικισμούς, διάσπαρτους σε διάφορες περιοχές της Ανατολικής Αττικής. Και δυο βουνά και μια λίμνη με καταφύγια άγριας ζωής και βιότοπους.
Ο.Δ.: Ανέκαθεν μιλώντας για τα προγράμματα στο Δήμο Διονύσου, κατά τις θητείες σου στο Δημοτικό Συμβούλιο, σε θυμάμαι να επιμένεις στην προτεραιοποίηση. Έχοντας λοιπόν επισκεφτεί και χαρτογραφήσει τους 16 Δήμους της Ανατολικής Αττικής, και με το μυαλό στην ανθεκτική πόλη, για ποιες προτεραιότητες θα δουλέψεις στην Περιφέρεια, ενόψει και μιας πενταετούς θητείας;
Λ.Φ.: Και για μένα αλλά και για την παράταξη “Αττικός Κύκλος Συνεργασίας και Εμπιστοσύνης”, στην οποία έχω την τιμή να συμμετέχω, πολύ ψηλά στις προτεραιότητες είναι η ίδρυση ενός Νοσοκομείου στην Ανατολική Αττική, που αποτελεί ζητούμενο εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Εμείς που μένουμε στο Διόνυσο έχουμε την τύχη να μπορούμε γρήγορα να πάμε στο ΚΑΤ κι αυτοί που μένουν στο παραλιακό μέτωπο έχουν το Ασκληπιείο. Σκέψου όμως πόσο δύσκολο είναι για κάποιον που μένει στην Παλλήνη. Σε ποιο νοσοκομείο να πάει; Θα πρέπει εδώ να σου πω ότι υπάρχει κιόλας μια πρόταση, μια ιδέα, να αξιοποιηθούν στην κατεύθυνση αυτή οι εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις του ΚΕΘΕΑ στη Ραφήνα, την είχε μάλιστα παρουσιάσει σε βίντεό του ο υποψήφιος Περιφερειάρχης, ο Γιώργος ο Ιωακειμίδης πριν λίγες ημέρες. Πολλά στρέμματα και πολλά κτήρια που θα μπορούσαν, με την απαιτούμενη χρηματοδότηση, να λειτουργήσουν πολύ γρήγορα ως νοσοκομείο. Ένα ακόμη βασικό θέμα που θεωρώ πως πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα είναι η διαχείριση των απορριμμάτων. Κι αυτό γιατί όλη η Αττική έχει επαναπαυθεί στη Φυλή. Λησμονούμε όμως πως η Φυλή έχει όχι μόνο κορεσθεί αλλά καταρρεύσει. Αν συνεχίσουμε να στέλνουμε τα απορρίμματά μας με τους ίδιους ρυθμούς, εκτιμούμε πως δεν θα αντέξει πάνω από ενάμιση χρόνο. Το είπα στην ομιλία μου, το έχω πει και παλιότερα στο Δημοτικό Συμβούλιο Διονύσου: Αλληλοσυγχαίρονται οι Δήμαρχοι για τα ποσοστά των Δήμων τους στην ανακύκλωση, που φτάνουν το 3 και το 5%, όταν η ευρωπαϊκή απαίτηση και οι δεσμεύσεις που έχει υπογράψει η χώρα ήταν να έχουμε φτάσει στο 80 και στο 90%. Και φυσικά, όπως είπα και πριν, τα αντιπλημμυρικά επικαιροποιημένα και με σωστό σχεδιασμό.
Ο.Δ.: Τέτοιο υψηλό ποσοστό προϋποθέτει μια ευρύτατη καμπάνια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των κατοίκων, οι οποίοι με τη σειρά τους φέρουν και μερίδιο ευθύνης, έτσι δεν είναι;
Λ.Φ.: Δυο τρία ζητήματα εδώ. Κατ’ αρχάς ο περιφερειακός σχεδιασμός του κ. Πατούλη, που ανέτρεψε αυτόν της Ρένας Δούρου, και ξεκίνησε από το μηδέν, στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρεται για την ανακύκλωση, αλλά για την κατασκευή τεράστιων μονάδων διαχείρισης και επεξεργασίας απορριμμάτων, που εισάγουν την καύση από την πίσω πόρτα και που θα τις διαχειρίζονται ιδιώτες με μοναδικό κριτήριο το κέρδος τους και όχι την προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι λοιπόν λέω πως ο περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να βοηθήσει τους Δήμους να κάνουν σωστή ανακύκλωση, με άλλο σύστημα κι όχι με αυτό των μπλε κάδων που κατ’ εμέ είναι πλήρως αποτυχημένο, και εν συνεχεία με τη σωστή ανακύκλωση θα ευαισθητοποιηθούν και οι πολίτες. Γιατί δηλαδή να ανακυκλώσει κάποιος όταν βλέπει πως η αποκομιδή τών προς ανακύκλωση υλικών γίνεται από κοινό απορριμματοφόρο του Δήμου; Ή όταν οι μπλε κάδοι γεμίζουν με οικιακά και σύμμεικτα; Εδώ βλέπω το πρόβλημα να είναι και των κατοίκων και των Δήμων και της Περιφέρειας. Γι’ αυτό και στην ομιλία μου τόνισα “Όλοι μαζί”. Να συνειδητοποιήσουμε ότι όσο παράγουμε σκουπίδια και τα πετάμε έξω από την πόρτα μας, θα το βρούμε μπροστά μας είτε με ακριβότερα τέλη στο Δήμο είτε με αδυναμία αποκομιδής τους είτε με περιβαλλοντική επιβάρυνση. Πώς θα το αντιμετωπίσουμε; Με καλές πρακτικές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που μπορούμε να τις εφαρμόσουμε αλλά πρώτα πρέπει να τις προτείνουμε και να τις σχεδιάσουμε σωστά. Όχι πια με την λογική “πάμε κι όπου βγούμε”.
Ο.Δ.: Στο Δήμο Διονύσου, και το γνωρίζεις καλά, βασικό πρόβλημα είναι η απουσία Σχεδίου και ο πολεοδομικός σχεδιασμός. Είναι αυτό ένα από τα προβλήματα συνολικά στην Ανατολική Αττική, άρα και προτεραιότητά σου;
Λ.Φ.: Ναι. Στην περιοχή πρέπει να γίνει ένας συνολικός χωροταξικός σχεδιασμός, αλλά κάτι τέτοιο- σε αντίθεση με το Νοσοκομείο και τα απορρίμματα- θα απαιτήσει και περισσότερο χρόνο και μεγαλύτερο κόστος. Να σου πω πως καθεστώς αντίστοιχο με του Δήμου Διονύσου, περιοχές με Σχέδιο κι άλλες όχι, έχουν κι άλλοι Δήμοι της Ανατολικής Αττικής, όπως ο Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου, ο Μαραθώνας, η Λούτσα, ο Ωρωπός. Όλη η Ανατολική Αττική έχει το πρόβλημα αυτό.
Tο καλό νέο είναι πως ο υποψήφιος Περιφερειάρχης είναι πολιτικός μηχανικός και πως στην ομάδα της παράταξης συμμετέχουν, εκτός από μένα, και πολλοί συνάδελφοι, και μηχανικοί και χωροτάκτες, που διαθέτουμε τα γνωστικά εργαλεία για να βάλουμε το πρόβλημα σε τροχιά επίλυσης.
Ο.Δ.: Το ότι ο Γιώργος ο Ιωακειμίδης είναι μηχανικός, συνάδελφός σου, συνετέλεσε στην απόφασή σου να συνταχθείς στον Αττικό Κύκλο;
Λ.Φ.: Και αυτό, μιλάμε αν θέλεις την ίδια γλώσσα, αλλά και το ότι είναι άνθρωπος ήπιων τόνων και κατέχει πολύ καλά την Αυτοδιοίκηση και τι μπορούμε να κάνουμε. Άλλωστε είναι αυτοδιοικητικός, Δήμαρχος στου Ρέντη και μετά στο Δήμο Νίκαιας-Ρέντη, 29 χρόνια, 29 επιτυχημένα χρόνια μάλιστα. Δεν είναι τυχαίο πως εκεί έχει γίνει έργο και φαίνεται. Τέτοιο έργο θέλουμε να κάνουμε και σε ολόκληρη την Περιφέρεια. Εξάλλου κεντρικό σύνθημα του συνδυασμού είναι “Η Αττική είναι το σπίτι μας”, που σημαίνει ότι δουλεύουμε όλοι μαζί, για να την κάνουμε το σπίτι μας και να τη ζήσουμε σαν το σπίτι μας. Έχει πει κάπου ο Ιωακειμίδης πως όσοι κατάγονται από άλλες Περιφέρειες, αποκαλούνται με το τοπωνύμιό της- Θεσσαλονικιός, Ηπειρώτης, Κρητικός; Δεν λέμε όμως Αττικός αλλά Αθηναίος- μας έχει επισκιάσει η μητροπολιτική Περιφέρεια, η Αθήνα στο κέντρο και γύρω γύρω οι υπόλοιποι. Καιρός είναι λοιπόν να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε τον όρο Αττικός.
Ο.Δ.: Θα σκύψεις πάνω στα προβλήματα και θα αγωνιστείς και για τους 16 Δήμους της Ανατολικής Αττικής. Είσαι όμως Διονυσιώτισσα, για να χρησιμοποιήσω τον όρο της καταγωγής, και έχεις ζήσει από πολύ κοντά, έχεις τσακωθεί, έχεις ερευνήσει, έχεις αναγνωρίσει τα προβλήματα του Δήμου Διονύσου. Τι θα κάνεις λοιπόν ειδικά για την πόλη μας;
Λ.Φ.: Έχοντας ζήσει και δουλέψει στο Διόνυσο και έχοντας ασχοληθεί με τα κοινά εδώ, στόχος μου είναι να αναδείξω τα προβλήματα της πόλης- έντονα, γιατί δεν σου κρύβω πως στην Περιφέρεια μας θεωρούν προνομιούχους, κάτι που στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει. Ε κάποιος πρέπει επιτέλους να τους πει ότι προνομιούχοι δεν είμαστε- ούτε εμείς έχουμε αποχέτευση, ούτε εμείς έχουμε καλή συγκοινωνία, ούτε εμείς έχουμε αρκετά σχολεία για τις ανάγκες του πληθυσμού μας, ίσως έχουμε και περισσότερα προβλήματα τελικά. Απειλείται ας πούμε κάποιος από τους υπόλοιπους 15 Δήμους με εγκατάσταση νέων Λατομείων δίπλα στα σπίτια; Την απειλή αυτή την ανέδειξα και στην ομιλία μου, με την επικρότηση από τον Ιωακειμίδη που θέλει τους υποψήφιους της παράταξης να μεταφέρουν και να αναδεικνύουν τα προβλήματα της περιοχής τους και μαζί να προσπαθούμε να τα επιλύσουμε. Είναι ξεκάθαρο πως η Περιφέρεια Αττικής με Περιφερειάρχη τον Ιωακειμίδη θα σταθεί δίπλα στο Δήμο Διονύσου σ’ αυτό το πρόβλημα που άλλη περιοχή δεν αντιμετωπίζει.
Ο.Δ.: Αντιμετωπίζει αλλά ίσως δεν το ξέρει ακόμη… Τα Λατομεία, αν μπουν, θα πλήξουν το Δήμο και όλη την Αττική.
Λ.Φ.: Αυτό είναι σίγουρο. Όμως ξέρω πως με την παράταξη αυτή, τον Αττικό Κύκλο Συνεργασίας και Εμπιστοσύνης, θα αναμετρηθούμε με τα προβλήματα γιατί δεν έχουμε δεσμεύσεις και δεν έχουμε υποχρεώσεις και προηγούμενες οφειλές. Είμαστε ανεξάρτητοι. Μπορεί να υπάρχουν κομματικές καταβολές, αλλά σ’ αυτό το επίπεδο, της Περιφέρειας, θεωρώ πως άνθρωποι με κοινό σκοπό μπορούν να δουλέψουν μαζί και να είναι αποτελεσματικοί προς το κοινό καλό. Δεν αρκεί να κάνεις ένα βήμα μπροστά κάθε μέρα, πρέπει και να το κάνεις προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ο.Δ.: Λυδία σ’ ευχαριστώ πολύ και εύχομαι καλή επιτυχία στο νέο σου βήμα!
Λ.Φ.: Εγώ σ’ ευχαριστώ!
