Με στόχο την αναζήτηση λύσεων που να προβλέπουν “μερική ικανοποίηση”αρκεί να συμφωνηθεί ένα “οικονομικό ισοζύγιο” που να είναι λογικό και αποδεκτό από Δημόσιο/Δήμους και παραχωρησιούχο, το παρακάτω άρθρο για τα διόδια του καθηγητή Π. Γεωργιάδη:
Σε πρόσφατες (3/11/2023) δηλώσεις του ο αρμόδιος Υφυπουργός για τις Υποδομές, Νίκος Ταχιάος διευκρίνισε “ότι όσο δεν λειτουργούν διόδια στους κόμβους Βαρυμπόμπης και Αγίου Στεφάνου, το δημόσιο καταβάλλει ετησίως 25 εκατ. ευρώ ως αποζημίωση στην παραχωρησιούχο εταιρεία”.
Ο Υφυπουργός, σε σύγκριση με τους προκατόχους του, υπήρξε και αποκαλυπτικός και ειλικρινής.
Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από τις δηλώσεις του, ώστε εν συνεχεία να διατυπώσω ερωτήματα και να καταθέσω στο δημόσιο διάλογο σκέψεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ο Υφυπουργός δήλωσε επί λέξει:
«Πρέπει να μπορούμε να συνεννοηθούμε και να λέμε την αλήθεια.
Είναι άποψη της κυβέρνησης ότι πρέπει να λέμε από την αρχή τα πράγματα με το όνομά τους.
Η γέφυρα της Βαρυμπόμπης πρέπει οπωσδήποτε να αντικατασταθεί.
Καταλαβαίνω ότι ο Δήμος Κηφισιάς και αντίστοιχα του Διονύσου, συνδέουν αυτό το έργο με το θέμα των πλευρικών διοδίων το οποίο συζητείτο για πολύ μεγάλο διάστημα.
Τα διόδια περιλαμβάνονται στη σύμβαση παραχώρησης.
Πρέπει να ξέρετε ότι όσο καιρό δεν μπαίνουν αυτά τα πλευρικά διόδια, ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει το χρόνο 25 εκατ. ευρώ στον παραχωρησιούχο για να αναπληρωθεί η απώλεια εσόδων που υπάρχει».
Τι προκύπτει από την παραπάνω δήλωση:
1. το πρόβλημα είναι καθαρά οικονομικό. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και η κυκλοφοριακή επιβάρυνση σε Κηφισιά και Διόνυσο έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Η ποιότητα ζωής χιλιάδων πολιτών και οι επακόλουθες οικονομικές προεκτάσεις στους κατοίκους και τους εργαζόμενους δεν αποτελούν ουσιαστικές συνιστώσες στην αναζήτηση μιας αποδεκτής λύσης
2. η απώλεια εσόδων για τον παραχωρησιούχο ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό γίνεται, εξ όσων γνωρίζω, γνωστό, πρώτη φορά. Προγενέστερη μη έγκυρη (;) πληροφόρηση υπολόγιζε το ποσό σε 8 εκατ. ευρώ. Τελικά τι ισχύει και πώς έγινε ο ακριβής υπολογισμός;
3. “Η απώλεια εσόδων” οφείλεται στην υπογραφή σύμβασης με τον παραχωρησιούχο-ανάδοχο για κάποιο έργο υποδομής, υποθέτω οδικής κυκλοφορίας, που έχει εκτελέσει σε κάποια άλλη περιοχή της χώρας και όχι στην επίμαχη περιοχή Κηφισιάς-Διονύσου. Πότε υπεγράφη η σύμβαση, τι έχει καταβληθεί μέχρι τώρα και με ποιο τελικά ετήσιο κόστος; Πόση είναι η διάρκεια της σύμβασης και τι ποσό υπολείπεται να καταβληθεί αν η σύμβαση παραμείνει ως έχει και δεν τροποποιηθεί υπέρ του δημοσίου συμφέροντος;
4. Ο Υφυπουργός προβάλει το επιχείρημα ότι ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει τη “νύφη» με 25 εκατ. ευρώ ετησίως. Κλασικό παράδειγμα πολιτικού αντιπερισπασμού για να “διχάσει” την κοινωνία ανάμεσα σε εκείνους που αντιδρούν στην εγκατάσταση διοδίων και στους φορολογούμενους που πληρώνουν, χωρίς να φταίνε, τη “νύφη”. Θα μπορούσε κανείς να αντιτάξει το επιχείρημα ότι η σύμβαση υπήρξε ετεροβαρής και χωρίς προνοητικότητα για τις αρνητικές συνολικά επιπτώσεις και οικονομικά απολύτως επωφελής για τον παραχωρησιούχο και μόνο.
Ο Υφυπουργός κ. Ταχιάος παραδέχτηκε πάντως ότι υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ των τοπικών κοινωνιών και συμπλήρωσε τις δηλώσεις του με το παρακάτω επί λέξει απόσπασμα:
«Είμαι πάρα πολύ ανοιχτός να συζητήσω με το Δήμο Κηφισιάς και με όλους τους ενδιαφερόμενους το ενδεχόμενο να συνεχίσει να γίνεται αυτό μέχρι το 2038 ή ίσως το 2041 που θα ολοκληρωθεί η σύμβαση παραχώρησης.
Αλλά τα δεδομένα πρέπει να τα συζητάμε δημόσια, δεν πρέπει να κρυβόμαστε.
Και πρέπει να γνωρίζουν οι πάντες τι κοστίζει πόσο.
Έχουν επιχειρήματα υπέρ τους; Βεβαίως έχουν, διότι η έξοδος της εθνικής οδού εκεί έχει όντως αστικά χαρακτηριστικά, κυρίως για όσους εργάζονται στις περιοχές των Οινοφύτων, της Χαλκίδας κ.λπ.».
Συμπέρασμα, για τον αρμόδιο Υφυπουργό το πρόβλημα είναι καθαρά οικονομικό. Θα πρέπει όμως να εξηγηθεί ότι το οικονομικό δεν αφορά μόνον τις “συμβατικές οφειλές” του κράτους προς τον παραχωρησιούχο.
Στην οικονομική εξίσωση συνυπάρχουν και οικονομικές επιβαρύνσεις των ίδιων των πολιτών από όλες τις παράπλευρες καταστάσεις και ανατροπές που θα επέλθουν στην καθημερινότητά τους.
Επειδή λοιπόν το όλο θέμα τίθεται σε καθαρά οικονομική βάση, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών, οφείλουν να μην περιορισθούν σε πολιτικές αντιπαραθέσεις. Να ζητήσουν πολλές διευκρινίσεις και να επεξεργασθούν
εναλλακτικές προτάσεις ώστε να εξευρεθεί ένα δίκαιο “οικονομικό ισοζύγιο” που να ικανοποιεί πρωτίστως τους δημότες – την κοινωνία και εν συνεχεία τον συμβαλλόμενο με το δημόσιο, παραχωρησιούχο. Με κατάλληλες διευθετήσεις για μερική – λογική ικανοποίηση διαφυγόντων εσόδων.
Αν αυτή η κατεύθυνση είναι κατ’ αρχήν συζητήσιμη, καλό θα ήταν να εμπλακούν οικονομολόγοι και τεχνοκράτες για καινοτόμες ιδέες.
Διαφορετικά η ζημιά θα είναι μη αναστρέψιμη σε σύντομο και όχι μακρινό χρονικό ορίζοντα.
Ιδού η Βαρυμπόμπη, ιδού και τα Διόδια.
Παναγιώτης Γεωργιάδης
Ομότιμος Καθηγητής Πληροφορικής ΕΚΠΑ
