*Άρθρο της διεπιστημονικής ομάδας της ΠΕΓΚΑΠ-ΝΥ
Τους τελευταίους μήνες όλη η ανθρωπότητα έχει έρθει αντιμέτωπη με την πανδημία του Covid-19 και τις αλλαγές που έχει επιφέρει στην καθημερινότητα μας. Η κοινωνική αλληλεπίδραση και κοινωνική επαφή (στοιχεία ζωτικά και απαραίτητα για κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή ειδικών αναγκών) έχει περιοριστεί δραματικά. Η ρουτίνα μας (στοιχείο που αναμφισβήτητα μας δίνει το αίσθημα ελέγχου στο περιβάλλον), όπως την ξέραμε μέχρι πριν από λίγους μήνες, έχει αλλάξει ριζικά.
Δεν γνωρίζουμε τι πρόκειται να συμβεί στο άμεσο μέλλον, με αποτέλεσμα αυτό (το μέλλον) να φαντάζει χαοτικό, αβέβαιο και απειλητικό. Πόσο μάλλον και όταν η συνθήκη που βιώνουμε έχει «αγγίξει» και το ευαίσθητο σημείο ολόκληρης της ανθρωπότητας, αυτό της θνητότητας. Αναπόφευκτα, η σκέψη μας εγκλωβίζεται σε αρνητικά σενάρια και βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα: φόβο, αγωνία, άγχος, ανασφάλεια, θλίψη, θυμό.
Στη παρούσα φάση μάλιστα, βρισκόμαστε και μια ανάσα πριν από τα Χριστούγεννα. Για πολλούς ανθρώπους, η περίοδος των Χριστουγέννων ταυτίζεται με μια εικόνα χαρούμενη, φωτεινή και εορταστική , εικόνα που ομολογουμένως πλήττεται εν μέσω πανδημίας. Επιπρόσθετα, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε ότι επιστημονικές έρευνες κάνουν λόγο για την «κατάθλιψη των Χριστουγέννων» και το αίσθημα μελαγχολίας που κυριεύει μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, καθιστώντας τα Χριστούγεννα μια περίοδο αγχωτική και ψυχικά επιβαρυμένη για πολλούς συνανθρώπους μας.
Και στις δυο περιπτώσεις καταλυτικό ρόλο για το πώς βιώνουμε το συναίσθημα, διαδραματίζουν οι προσδοκίες που τρέφουμε για το πώς «πρέπει» να είναι μια κατάσταση. Σε αυτό συχνά μας οδηγεί και η γνώση μας από παρελθοντικές εμπειρίες, ότι δηλαδή συγκεκριμένα πράγματα μας κάνουν ευτυχισμένους. Όταν οι προσδοκίες μας είναι μη ρεαλιστικές και δεν λαμβάνουν υπόψη τα τρέχοντα αντικειμενικά δεδομένα, οδηγούμαστε στη ματαίωση και στην απογοήτευση.
Εν κατακλείδι, αυτό που υπογραμμίζεται από τα προαναφερθέντα είναι ότι ο ψυχικός μας κόσμος βάλλεται και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να φροντίσουμε τον εαυτό μας και να ενισχύσουμε τη ψυχική μας ανθεκτικότητα.
Το Κέντρο Πρόληψης και Συμβουλευτικής της ΠΕΓΚΑΠ-ΝΥ προτείνει:
✔ Την περίοδο των εορτών, είναι σημαντικό να κρατήσουμε επαφή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα (οικογένεια και φίλους). Ακόμη και αν η επικοινωνία μας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί δια ζώσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το διαδίκτυο ή το τηλέφωνο.
✔ Έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι κάθε χρονιά είναι διαφορετική. Οι συγκρίσεις δεν βοηθούν γιατί πολύ απλά δεν είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι που ήμασταν πέρυσι ούτε έχουμε τις ίδιες ανάγκες. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος για να περάσουμε τα Χριστούγεννα. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Κάνουμε ό,τι θα μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα.
✔ Όλα τα συναισθήματά μας είναι αποδεκτά. Είναι δικά μας και χρειάζεται να τα βιώνουμε όταν πρέπει και να μην τα λογοκρίνουμε αλλά να τα αποδεχόμαστε. Αυτό σημαίνει ότι είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε θλίψη, μελαγχολία και απολύτως αποδεκτό ακόμη και να κλάψουμε (δεν θα γίνουμε λιγότερο «δυνατοί» ή «αρεστοί» αν εκφράσουμε αυτό που νιώθουμε). Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί, ότι στη περίπτωση που τα συναισθήματα που βιώνουμε, εμποδίζουν τη λειτουργικότητά μας και μας καθηλώνουν σε μια συνθήκη αδράνειας, απάθειας και μη φροντίδας εαυτού, τότε είναι καίριο να απευθυνθούμε σε κάποιο ειδικό ψυχικής υγείας και να ζητήσουμε τη συνδρομή του.
✔ Σταματάμε να επικεντρωνόμαστε σε αυτά που δεν έχουμε και αρχίζουμε να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για αυτά που έχουμε. Στον απολογισμό της χρονιάς, αποφεύγουμε να εστιάσουμε σε πράγματα που δεν καταφέραμε να εκπληρώσουμε. Αντιθέτως, αναγνωρίζουμε αυτά που καταφέραμε.
✔ Το γεγονός ότι δεν λειτουργούν τα θέατρα και άλλοι φορείς πολιτιστικών δρώμενων, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε και να κάνουμε χρήση εναλλακτικών τρόπων επαφής με πολιτιστικά ερεθίσματα. Πολλά θέατρα και πολιτιστικά κέντρα στην Ελλάδα προσφέρουν διαδικτυακές παραστάσεις.
✔ Περιορίζουμε τον βαθμό έκθεσής μας στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και βρίσκουμε δημιουργικούς και ευχάριστους τρόπους να ψυχαγωγηθούμε με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μας π.χ παίζουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, παρασκευάζουμε χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα, βλέπουμε μια ταινία και γενικότερα επιλέγουμε να κάνουμε κάτι που θα μας αποφορτίσει ψυχικά.
Ακολουθεί βίντεο με Χριστουγεννιάτικες ευχές από την Διεπιστημονική ομάδα της ΠΕΓΚΑΠ-ΝΥ:
ΠΕΓΚΑΠ-ΝΥ Πανελλήνια Ένωση Γονέων & Κηδεμόνων Ατόμων Παιδιών -ΝΥ
