Παραμονή της σημαντικής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Διονύσου, στην οποία θα συζητηθεί η ενεργειακή αναβάθμιση του δημοτικού οδοφωτισμού της πόλης, και ο ομότιμος καθηγητής στο ΕΚΠΑ Π. Γεωργιάδης επισημαίνει κρίσιμα θέματα, με βάση το τεύχος διακήρυξης του σχετικού διαγωνισμού, όπως εγκρίθηκε τις προάλλες από την Οικονομική Επιτροπή:
Εν αναμονή της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου (ΔΣ) μετά από το νέο αίτημα της πλειοψηφίας των Δημοτικών Συμβούλων για την επαναξιολόγηση της πάλαι ποτέ απόφασης 545/2018 του ιδίου θεσμικού οργάνου για την αναγκαιότητα του έργου
“περί έγκρισης της σκοπιμότητας και βιωσιμότητας της ενεργειακής αναβάθμισης- αυτοματοποίησης του συστήματος κοινοχρήστων χώρων και εφαρμογές smart cities με εξοικονόμηση ενέργειας στο Δήμο Διονύσου και Λήψη απόφασης για την επιλογή του βέλτιστου τρόπου χρηματοδότησης της σχετικής επένδυσης”
θεώρησα χρήσιμο να διατρέξω το τεύχος διακήρυξης όπως αυτό έχει κατατεθεί στην Οικονομική Επιτροπή με αγαθή πρόθεση να εντοπίσω ει δυνατόν κάποια ασαφή ή ασθενή σημεία που η αναίρεσή τους θα συνέβαλε στη βελτίωση της διακήρυξης και πιθανώς και στον αυξημένο ανταγωνισμό με την κατάθεση προσφορών από περισσότερες ενδιαφερόμενες-εξειδικευμένες εταιρείες.
1. Το πρώτο κρίσιμο θέμα σχετίζεται με τα οικονομικά. Όλοι γνωρίζουμε από τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας ότι έχει μεταβληθεί η τιμή της κιλοβατώρας μετά και την εφαρμογή της λεγόμενης ρήτρας αναπροσαρμογής.
Οι οικονομικοί υπολογισμοί όπως αποτυπώνονται στο τεύχος διακήρυξης έγιναν με τιμή κιλοβατώρας 0,173 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ όπως ακριβώς έχει προταθεί από τον Τεχνικό Σύμβουλο.
Δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας φρονώ πως είναι αναγκαίο να γίνουν οι οικονομικές προσαρμογές που επηρεάζουν τους ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό, αλλά και τη Δημοτική Αρχή σχετικά με την ωφέλεια που προκύπτει από την εξοικονόμηση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Μην μας διαφεύγει ότι ο Δήμος θα έχει οικονομικές δεσμεύσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα (12 έτη μετά την εγκατάσταση του όλου συστήματος ηλεκτροφωτισμού με τεχνολογία LED) τόσο απέναντι στον ανάδοχο (προμήθεια υλικών και αμοιβές υποστήριξης-συντήρησης) όσο και στον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας, έστω για την μειωμένη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, μετά τις αυξημένες τιμές ανά κιλοβατώρα από τώρα έως και στο τέλος της σύμβασης με τον ανάδοχο.
2. Το δεύτερο θέμα αφορά την προαίρεση κατά 50% του φυσικού αντικειμένου με αποτέλεσμα η οικονομική επιβάρυνση του Δήμου έναντι του αναδόχου να ανέρχεται σε εκατομμύρια ευρώ. Εκτός από την προαίρεση σε ποσοστό 50% που κατά τη γνώμη μου είναι υψηλό και λίγο πολύ οδηγεί σε “μονοπωλιακή” εξάρτηση υπάρχει και η δυνατότητα παράτασης κατά τρία έτη μετά τη λήξη της 12ετίας με ετήσια προσαύξηση 3% ανά έτος επί της αρχικής τιμής. Η διατύπωση αυτή περιέχει μια επικίνδυνη αοριστία αφού δεν καθορίζεται με σαφήνεια η αρχική τιμή και τι συμπεριλαμβάνει π.χ. μόνο την αμοιβή υπηρεσιών του αναδόχου εξαιρουμένων των υλικών, και μάλιστα πριν τις προσαυξήσεις λόγω προαίρεσης;
Και επειδή οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τις συμβάσεις να είναι καλές, είναι απαραίτητο να γίνουν και να δοθούν οι δέουσες απαντήσεις και διευκρινίσεις.
3. Εντύπωση προκαλεί η απουσία μια καλά οργανωμένης ενότητας που αφορά την εκπαίδευση των υπηρεσιακών στελεχών και την μεταφορά τεχνογνωσίας στην διαχείριση και συντήρηση του συστήματος στη διάρκεια της παραγωγικής του λειτουργίας.
Εκπαίδευση σημαίνει πρόγραμμα με προσδιορισμένες ώρες από κατάλληλο εκπαιδευτή, θεωρητική και πρακτική άσκηση, ώστε τα τεχνικά στελέχη του Δήμου να μην είναι απλοί θεατές και να αισθάνονται ότι τίθενται στο περιθώριο για δεκαετίες. Δεν αρκούν αόριστες και γενικόλογες αναφορές στο κείμενο της διακήρυξης, περί συνεργασίας με τους υπηρεσιακούς παράγοντες, που έχουν καλή μεν πρόθεση αλλά παραμένουν λόγια ευχής χωρίς συμβατικές ποσοτικές δεσμεύσεις.
4. Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί η απουσία ουσιαστικής εμπλοκής της μηχανογραφικής υπηρεσίας (γραφείο πληροφορικής) να αναλάβει εν ευθέτω χρόνω την ευθύνη λειτουργίας του Κέντρου Ελέγχου που αποτελεί την καρδιά λειτουργίας-εποπτείας του συστήματος καθώς και του δικτύου δεδομένων που θα αναπτυχθεί με προοπτική διαλειτουργικότητας με άλλα πληροφοριακά συστήματα που στο σύνολό τους θα οδηγήσουν το Δήμο σε μία εποχή προηγμένων τεχνολογικών εφαρμογών που συνθέτουν τις “έξυπνες πόλεις” (smart cities ). Χωρίς την ουσιαστική σύμπραξη των υπηρεσιακών στελεχών θα δημιουργηθεί ένα καθεστώς μόνιμης κατάστασης παροχής αμειβομένων υπηρεσιών προς τρίτους με περιθωριακό ρόλο των δημοτικών υπηρεσιών σε κρίσιμους τομείς όπως δίκτυο Wi-Fi, συστήματα πρόληψης πυρκαγιών, συστήματα πλημμυρών και όχι μόνο.
5. Ένα σημαντικό ζήτημα είναι αυτό της χρηματοδότησης που θα γίνει μέσω της εξοικονόμησης πόρων από τα τέλη ηλεκτροφωτισμού.
Η σύμβαση προβλέπεται να ακολουθεί το θεσμικό πλαίσιο της Σύμβασης Ενεργειακής Αναβάθμισης και όχι αυτό της Σύμβασης Προμήθειας και Υπηρεσιών.
Υποθέτω ότι πριν την κατάληξη της αυτοχρηματοδότησης έχουν εξαντληθεί όλες οι προσπάθειες ώστε το έργο αυτό να είχε ενταχθεί σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα είτε αυτό λέγεται Ανάκαμψης, νέο ΕΣΠΑ ή κάτι άλλο λόγω και της ενεργειακής μετάβασης και της εξοικονόμησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Κάτι από τα παραπάνω πιθανώς να ωφελήσει στη βελτίωση των όρων της διακήρυξης ώστε να θεμελιωθεί ένα έργο πολλαπλώς αναγκαίο, αρκεί να γίνει με συναινετική βούληση και μεθοδικότητα που να οδηγεί σε θετικό έως θεαματικό αποτέλεσμα και να μην μείνει στα μισά του δρόμου λόγω σκότους μισοτελειωμένο και προβληματικό όπως από καιρού εις καιρόν καταλήγουν δυστυχώς κάποια δημόσια έργα.
Ας μην χαθεί η τελευταία ευκαιρία για συναίνεση, χωρίς εξαιρέσεις!
